Page 30 - 9-sinif-fizik-odn
P. 30

98                                                       ENERJİ

              Örnek

                     4h yüksekliğindeki 2m kütleli cisim tavana iple asılmıştır. İp kesilip
                     cisim yere düşerken 2h yüksekliğindeki kinetik enerjisi kaç mgh'dır?
          4h



              Çözüm
             EDİTÖR YAYINEVİ


                            E = m.g.h          E= E +E
                             p                    K  p
                     4h    E = 2m.g.4h         E = mgh
                            p         2h        p
                           E = 8mgh            E = 2m.g.2h
                                                p
                            p
                                               E = 4mgh
                                                p
        Toplam enerji korunur. Başlangıçta 8mgh enerjisi vardır. Son durumda 4mgh enerjisi
        kalmıştır. Kaybettiği 4mgh enerji kinetik enerjiye dönüşmüştür. Çünkü enerjisi kaybol-
        maz. E = 4mgh'dır.
             K
            ENERJI DÖNÜŞÜMLERINE ÖRNEKLER    BESINLER VE ENERJI DEĞERLERI
        ❍  Tost  makinesi,  fırın,  su  ısıtıcısı  ve  elektrik
          sobasında elektrik enerjisi ısı enerjisine dö-   Miktar  Kalori
          nüşür.
                                            1 dilim ekmek  26 g    85

        ❍  Elektrik enerjisi serinlemek amacıyla kullan-  Bisküvi  100 g  460
          dığımız  vantilatörlerde  hareket  enerjisine,
          radyoda  ise  ses  enerjisine  dönüştürülmek-  Dana kıyma  100 g  214
          tedir.
                                            Domates        100 g   14
        ❍  Pillerde  kimyasal  enerji  elektrik  enerjisine   Elma  100 g  60
          dönüştürülmektedir.
                                            Havuç          100 g   42
        ❍  Ellerimizi  birbirine  sürdüğümüzde  kinetik
          enerji, ısı enerjisine dönüşür.   Margarin       100 g  740
                                            Patates kızartma  100 g  340


       CANLILARIN BESINLERDEN KAZANDIKLARI ENERJI
       Vücudumuz dinlenme durumundayken organların çalışabilmesi için enerjiye gereksinim
       duyarlar. Bu enerjiye temel enerji gereksinimi denir.

       10-18 yaş arası ergenlerde temel enerji gereksinim formülleri;
       Erkekler için: BMO 17,5 m +651
                          v
       Kızlar için: BMO 12,2 m  +756
                        v
       m : kg olarak vücut kütlesi
        v
       BMO: Bazal Metabolik Oran
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35