Page 33 - 9-sinif-fizik-odn
P. 33
SICAKLIK 5. ÜNİTE 113
ISI VE SICAKLIK
ISI, SICAKLIK VE IÇ ENERJI
Sıcaklık: Bir maddedeki moleküllerin ortalama kinetik enerjileri ile ilgili bir büyüklüktür.
❍ Sıcaklık bir enerji türü değildir.
❍ Sıcaklık termometre ile ölçülür.
EDİTÖR YAYINEVİ
❍ Sıcaklık ısı geçişine neden olan bir etkendir.
❍ Bir maddenin sıcaklığı maddenin cinsine ve miktarına bağlı değildir.
Isı: Bir maddedeki moleküllerin sahip olduğu toplam enerjiye denir.
Isı enerjisi: Belirli bir sıcaklıktaki sistemde, sıcaklığı yüksek olan bir cisimden sıcaklığı
düşük olan bir cisme sıcaklık farkından dolayı aktarılan enerjidir. Yani ısı enerjisi transfer
halindeki enerji miktarıdır.
❍ Isı, sıcak bir cisimden daha soğuk bir cisme aktarılan bir iç enerjidir.
❍ Isı daima sıcak cisimlerden soğuk cisimlere akar.
❍ İç enerji, bir cismin atom ve moleküllerinin sahip olduğu tüm enerjilerinin toplamına
denir.
❍ Isı birimi kalori veya Joule’dir.
❍ Isı kalorimetre kabı ile ölçülür.
o
1 Kalori (1 cal): 1 gram suyun sıcaklığını 1 C artırmak için verilmesi gereken ısı enerjisi
miktarına denir.
F Bir maddeye ısı verildiğinde moleküllerin hareketi hızlanır ve kinetik enerjileri artar.
Böylece ısı enerjisi kazanan maddelerin sıcaklıkları yükselir.
❍ Isı madde miktarına ve maddenin cinsine bağlıdır.
Örnek
Kaynamakta olan çaydanlıktaki sudan bir çay bardağı su alalım. Çaydanlıktaki ve çay
bardağındaki suların sıcaklıkları aynıdır.
❍ Bir maddeyi oluşturan taneciklerin enerjilerinin toplamına iç enerji denir. İç enerji; temel
parçacıkların kinetik enerjinin ve parçacıklar arasındaki etkileşiminden dolayı oluşan
potansiyel enerjinin toplamından oluşur.
❍ Bir maddeye ısı verildiğinde maddenin sıcaklığı artar. Sıcaklığı artan maddenin iç ener-
jisi de artar.