Page 34 - 9-sinif-fizik-odn
P. 34
116 SICAKLIK
F Maddenin erime sıcaklığı ile donma sıcaklığı aynıdır.
Örnek
Buzun erime sıcaklığı 0 °C’dir.
Suyun donma sıcaklığı 0 °C’dir.
F Hâl değiştirme esnasında maddenin sıcaklığı ve yoğunluğu sabit kalır.
F Erime ve donma noktası maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
EDİTÖR YAYINEVİ
F Erime ve donma noktası ısıtıcının gücüne ve madde miktarına bağlı değildir.
F Erime ve donma noktası, katı ve sıvıya konulan yabancı madde nedeniyle değişir.
Erime ve Donma Isısı
F Erime sıcaklığına gelmiş bir katının 1 gramının erimesi için gerekli ısıya erime ısısı
cal
denir. L ile gösterilir. Birimi g dir . Q = m.L e
e
F Bir maddenin erime ısısı donma ısısına eşittir.
Süblimleşme: Katının sıvılaşmadan hemen gaz haline geçmesine denir.
Kırağılaşma: Gazın sıvılaşmadan katı hale geçmesine denir.
Buharlaşma: Sıvı bir maddenin dışarıdan ısı enerjisi alarak gaz hale geçmesidir.
❍ Buharlaşma her sıcaklıkta olur.
❍ Sıcaklık arttıkça buharlaşma hızlanır.
❍ Rüzgarla buharlaşma hızı artar.
❍ Yüzeyin genişliği ile buharlaşma hızı artar.
Kaynama: Sıvı madde buharlaşmaya başladığında ısıtılmaya devam edilirse buharlaşma
hızlanır, sıcaklık belirli bir değere ulaştığında sıvının her tarafında buharlaşma olur ve sıvı
kaynamaya başlar.
Yoğunlaşma: Gaz maddenin ısı kaybederek sıvı hale geçmesidir. Buharlaşma olayının
tersi yoğunlaşmadır.
❍ Bir maddenin kaynama ve yoğunlaşma sıcaklıkları birbirine eşittir.
❍ Kaynama ve yoğunlaşma sıcaklığı maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
Buharlaşma Isısı
F Kaynama noktasında bulunan 1 gram kütleli sıvıya tamamen gaz oluncaya kadar ve-
rilmesi gereken ısı miktarına o maddenin buharlaşma ısısı denir. L ile gösterilir.
b
F Kaynama sırasında m kütleli sıvının tamamen gaz olabilmesi için gerekli ısı;
Q=m.L b 'dir.
İyonizasyon: Gaz halindeki maddelerin plazma haline geçmesi olayıdır.
Deiyonizasyon: Plazma halindeki bir maddenin gaz haline geçmesi olayıdır.