Page 12 - AGS Eğitimin Temelleri ve Türk Milli Eğitim Sistemi Konu Anlatımlı Ultra Serisi
P. 12
EĞİTİMİN PSİKOLOJİK 5.
TEMELLERİ BÖLÜM
DATA YAYINLARI
Psikolojinin Bireylere Sağladığı Faydalar
EĞİTİMİN PSİKOLOJİK TEMELLERİ
Ɖ Kendini tanıma: Psikoloji, bireyin kendisini daha iyi
Eğitim, bireyde öğrenme yaşantıları yoluyla istendik tanımasına ve davranışlarının nedenlerini anlama-
yönde nispeten kalıcı izli davranış değişiklikleri oluş- sına olanak tanır. Bu, kişinin içsel farkındalığını artı-
turma süreci olarak tanımlanmaktadır. Psikoloji ise rarak hayatını daha bilinçli şekilde yönlendirmesini
insan ve hayvan davranışlarını inceleyen, bu davranış- sağlar.
ların arkasındaki zihinsel, duygusal ve çevresel süreç- Ɖ Empati ve anlayış geliştirme: Psikoloji, bireyin
leri anlamaya ve açıklamaya çalışan bir bilim dalıdır. diğer insanları ve hayvanları daha iyi anlamasına
Bireyde istendik davranışlar oluşturabilme amacını yardımcı olur. Aynı zamanda, başkalarına karşı
taşıyan eğitim, bu amacını gerçekleştirebilmek için en empati kurma becerisini geliştirerek daha sağlıklı
etkili öğretim strateji ve yöntemlerinin neler olduğunun ilişkiler kurmasını destekler.
belirlenmesi ve uygulanması üzerinde durur. İşte bu Ɖ Çevreyle uyum sağlama: Psikoloji, bireyin anne
noktada psikoloji biliminin bulguları eğitim için vazge- babasından başlayarak çevresindeki insanları,
çilmez bir öneme ve değere sahiptir. Çünkü davranış- grupları ve toplumu daha iyi anlamasını sağlar. Bu,
ların nedenlerinin ve nasıl oluştuklarının sırları psiko- çevreyle uyum içinde yaşamayı kolaylaştırır. Uyum,
loji biliminin bulgularında gizlidir. bireyin psikolojik dengesinin temel taşlarından biri-
Bu bölümde genel olarak eğitim ve gelişim psikolojisi dir.
kavramları üzerinde durulacaktır. Psikolojinin bilimsel tarihçesi göz önüne alın-
dığında, sekiz temel yaklaşımın ön plana çıktığı
PSİKOLOJİ görülmektedir:
Tarihsel gelişim içerisinde psikolojinin tanımının farklı 1. Yapısalcılık → W. Wundt, E. Titchener
şekillerde yapıldığı görülmektedir. Bu tanımlarda ortak
olan nokta psikolojinin “davranışı” incelediğidir. 2. Fonksiyonalizm ( İşlevsellik) W. James, J. Dewey
Davranışçı psikoloji akımının baskın olduğu zaman- 3. Olgunlaşma Kuramı →Gessel
larda davranış kavramından sadece gözlenebilen ve 4. Davranışçılık → J.B Watson, I.Pavlov, B.F.Skinner
ölçülebilen eylemler anlaşılmaktaydı. Daha sonraları 5. Psikanalitik ( Psikodinamik) → S.Freud
bilişsel psikolojinin kabul görmesiyle birlikte davranış;
duygu, düşünce, motivasyon gibi doğrudan gözlene- 6. Bilişsel Yaklaşım → R.Gagne, M.Wertheimer, K.Kof-
meyen, dolaylı yollardan ölçülebilen içsel olayları da fka, W. Köhler
içerecek şekilde tanımlanmaya başlamıştır. 7. İnsancıl ( Hümanist) → C.Rogers, A.Maslow
Bu nedenle bazı psikologlar, psikolojiyi en genel 8. Biyolojik→ D.O.Hebb, W. Jabes, J.Dewey
biçimde “davranış bilimi” olarak tanımlamaktadır. Bazı
psikologlar ise psikolojiyi “hem dışsal gözlenebilen EĞİTİM BİLİMLERİ
hem içsel gözlenemeyen davranışları inceleyen bilim Eğitim bilimleri, toplumsal evreni oluşturan çeşitli eğit-
dalı” olarak tanımlanmaktadır. Bazıları ise psikolojiyi sel dünyalara ait yapıları derinlemesine incelemeyi;
davranış ve zihinsel süreçlerin bilimsel çalışması ola- aynı zamanda bunların değişimini veya yeniden üreti-
rak tanımlamaktadır. Kimileri de insan ve hayvan dav- mini sağlama eğilimini gösteren mekanizmaları ortaya
ranışlarını inceleyen bilim dalı olarak tanımlamaktadır. çıkarmayı ve açıklamayı amaçlayan bir disiplindir.
Böylece genel olarak psikoloji insan ve hayvan davra- Geçmişten günümüze eğitimin bir bilim olarak geliş-
nışları ile insanın zihinsel süreçlerini inceleyen bir bilim mesinde pek çok bilim adamının önemli çaba ve katkı-
dalı olarak nitelendirilebilir.
ları olduğu bilinmektedir.
Bilgi Notu Eski Yunan’da Sokrates’in soru sorma yoluyla insanın
Davranış: Bir organizmanın gözlenebilen ya da ölçüle- kendi kendine bilgiye ulaşabileceğine ilişkin görüşleri
bilen etkinlikleridir. ile Platon ve Aristo’nun zihin, duygu ve bedenin birlikte
Bilim: Bir alanda, belli yollarla toplanmış sistemli bilgiler uyumlu bir biçimde geliştirilmesi gerektiğini öne süren
bütünüdür. görüşlerinin günümüz eğitim anlayışına uygun düş-