Page 10 - AGS Eğitimin Temelleri ve Türk Milli Eğitim Sistemi Konu Anlatımlı Ultra Serisi
P. 10
EĞİTİMİN SOSYAL 4.
(TOPLUMSAL) TEMELLERİ BÖLÜM
DATA YAYINLARI
EĞİTİMİN SOSYAL TEMELLERİ Eğitimin Açık İşlevi
( Kültürel mirası yeni kuşaklara aktarmak,
Eğitim, birey ile toplum etkileşiminin bir ürünüdür. Yani ( Bireyin meslek sahibi olmasını sağlamak,
bireysiz toplum; toplumsuz eğitim olmayacağı bir ger- ( Bireylere akılcı düşünmenin yollarını öğretmek,
çektir. Eğitim her şeyden önce bireyin gelişimini amaç
edinir ve belirli bir çevrede gerçekleşir. Bu çevre; aile, ( Bilimin gelişmesine katkı sağlamak,
okul, ülke, tüm evren biçiminde geniş ve çok boyutlu- ( Bireylerin doğal ve toplumsal çevreyi bilimsel ilke-
dur. Eğitimin çok boyutluluk ve karmaşıklık gösterme- ler doğrultusunda değerlendirmelerini olanaklı kıl-
sinin özünde hem davranış değiştirme süreci hem de maktır.
toplumsal, açık bir sistem olması biçiminde iki temel Eğitimin Gizil İşlevi
neden vardır.
Toplumsal yaşayışımız, dolayısıyla toplumsal dav- ( Bireylere yeni ve daha üst düzey statü kazandır-
ranışlarımız üzerinde eğitimin büyük bir etkisi oldu- mak,
ğundan insan davranışlarını değiştirmeyi amaçlayan ( Kötü alışkanlıkların önlenmesinde bireylere yar-
eğitim ile insan davranışlarının neden ve sonuçlarını dımcı olmak,
bilimsel yöntemlerle araştıran sosyoloji arasında yakın ( Uygun iş ve eş olanakları sağlamaktır.
bir ilişki bulunmaktadır.
Bu bölümde eğitimin sosyal temelleri ve kavramları Eğitimin bu açık ve gizli işlevleri incelendiğinde eğitim
üzerinde durulacaktır. ile toplumun birlikteliği açıkça görülmektedir.
EĞİTİM Örnek Soru
Eğitim toplumun içinde yaşam boyu süren bir süreçtir. Fikret, üniversite eğitimi sırasında hem mühendislik becerilerini
öğrenmiş hem de farklı çevrelerden insanlarla tanışarak sosyal
Bu tanım dışında; ilişkilerini geliştirmiştir. Ayrıca, katıldığı sosyal projeler sayesin-
● Mill’e göre eğitim; bireyin kendisi ve başkaları için de etik değerlere daha çok önem vermeye başlamıştır.
mutluluk aracıdır. Fikret’in bu kazanımları, eğitimin hangi işlevi ile daha çok
● Kant’a göre eğitim; insanın mükemmelleşmesidir. ilişkilidir?
● Spencer’a göre eğitim; iyi yaşama olanakları sağla- A) Bireylere doğrudan meslek kazandırmak
yan etkinliklerin tümüdür. B) Bilimsel düşünceyi yaygınlaştırmak
● Durkheim’e göre eğitim; fiziksel ve toplumsal çev- C) Kültürel mirası aktarmak
renin insan üzerinde meydana getirdiği etkilerdir. D) Sosyal uyum ve etik değerlerin aktarımı
Durkheim’in eğitim tanımı, eğitime toplumsal bir E) Akılcı düşünme yollarını öğretmek
nitelik kazandırmış, bu tanımla eğitimin toplumsal Cevap D
yönlerine dikkat edilerek eğitim ile sosyoloji ara-
sında ilişki kurulmuştur. EĞİTİM SOSYOLOJİSİ
Eğitim sosyolojisi, toplum ile toplumun sosyal kurumla-
SOSYOLOJİ rından biri olan eğitim arasındaki ilişkileri ve etkileşim-
Sosyoloji; toplumsal grupları, örgütlenmeleri, kurum- leri inceleyen bilim dalıdır.
ları, bireylerin toplumsal ilişkilerini, toplumsal normları, Eğitim sosyolojisi, eğitimin toplumsal yapı üzerindeki
değerleri ve kültürleri bilimsel yöntem ve araştırma etkilerini ve toplumsal yapının eğitimi nasıl şekillendir-
teknikleri kullanarak inceleyen ve bilimsel sonuçlara diğini araştırır. Bu bilim dalı, sosyolojinin genel yön-
ulaşan bir sosyal bilimdir. temlerini kullanarak eğitimin toplumsal eşitsizlikler,
Çağdaş toplumlarda eğitimin açık ve gizil olmak üzere sosyal tabakalaşma, fırsat eşitliği, kültürel aktarım ve
iki tür işlevi vardır. sosyal değişme üzerindeki etkilerini inceler.