Page 100 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 100

ÇOK ALELLİK - EŞEYE BAĞLI KALITIM


            4                                                                                    Hücre
               Hücrede kalıtsal materyalin aktarılması yalnızca çekirdek DNA'sı aracılığıyla gerçek-
               leşmez. Hücre çekirdeğinden farklı olarak mitokondri DNA'sı kendine özgü kalıtsal   Mitokondri
               özelliklerin aktarılmasında görevlidir. Mitkondride bulunan DNA'ya mitokondriyal
               DNA (mDNA), mitokondriyal DNA'ya bağlı özelliklerin sonraki döllere aktarılmasına
               mitokondriyal kalıtım denir. Mitokondriyal kalıtım sonraki nesillere sadece anneden
               kalıtılır. Çünkü döllenme sırasında sperm hücresindeki çekirdek yumurta hücresine
               aktarılırken spermin boyun ve kuyruk kısmı yumurtaya giremez. Dolayısıyla boyun
           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  A)   B)                  C)               Mitokondriyal DNA
               kısmında bulunan mitokondri dışarıda kalır. Böylece erkek ve dişi bireyler sadece
               annenin mitokondriyal DNA'sında meydana gelen özellikleri taşır.
                                X Y DATA YAYINLARI
               Mitokondriyal DNA'sında anormallikler bulunan genlerin kalıtımı soyağaçlarında taralı olarak gösterilmiştir.
               Buna göre hangi soyağacı mitokondriyal kalıtımın bireylere taşınmasını göstermez?











              D)                                      E)











          5  Kısmi renk körlüğü geni (r) X kromozomunun Y ile homologu olmayan bölge taşınır. Bireylere ait olası genotipler aşağıda
             verilmiştir.


                                                R    r                     r    r
                    R    R
                               Sağlam dişi                 Taşıyıcı dişi              Renk körü dişi
                                   (I)                        (II)                        (III)
                     X X                         X X                        X X
                              R                                  r

                                          Sağlam erkek                       Renk körü erkek
                                              (IV)                                (V)
                                                                  X Y
             Buna göre doğacak çocuklardan;
               Bütün çocukların hasta olduğu,
             n  Bütün erkek çocukların hasta, kız çocukların hasta olmadığı
             l  Bütün kız çocuklarının taşıyıcı olduğu
             çaprazlamalar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

                                       n            l
              A)         III ile V    II ile IV     I ile V
              B)          I ile V      II ile V    III ile IV
              C)         II ile IV    III ile V     I ile V
              D)         I ile IV     II ile IV     II ile V
              E)         III ile V    III ile IV    I ile V

                                                        98
   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104   105