Page 98 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli

ÇOK ALELLİK - EŞEYE BAĞLI KALITIM

10 Vücudun enerji üretim fabrikası mitokondridir. Mitokondri organeli genel olarak anasal kalıtım gösterir. Yani mitokond-
riyal kalıtım sonraki kuşaklara dişi bireyle taşınır. Mitokondride görülen bozukluklar sistem ve organları olumsuz etki-
leyerek hastalıklara yol açar.

Mitokondriyal bozuklukların neden olduğu bazı rahatsızlıklar aşağıdaki diyagramda gösterilmiştir.

Beyin
Sinirsel iletimde
bozukluk,
Kulak epilepsi, felç, bozukluğu görme
Göz
DATA YAYINLARI
migren
İşitme
Gözdeki retina
BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU fonksiyonlarının sağırlık kaybetme Kalp kasında
güçlüğü,
yetkisini
Kalp
Akciğer
bozulması,
kalınlaşma,
kalp
solunum
yetmezliği
yetersizliği
Mide
Karaciğer
Karaciğer Besinlerin
fonksiyonalarının sindirimini
bozulması, gerçekleşti-
hipoglisemi rememe
Böbrek Kas Sistemi
Böbrek ve Güçsüzlük,
hipotoni,
endokrin kramp kas
yetersizliği
ağrısı

Buna göre;
I. Mitokondri hemen hemen tüm organlarda bulunduğundan mitokondrinin yapısındaki bozukluk organları ve sistemleri
olumsuz etkiler.
II. Bir bayanın mitokondriyal DNA'sındaki işitme bozukluğu hem kız hem de erkek çocuklarında görülür.
III. Kalp, mide, karaciğer, böbrek bozuklukları babadan oğula geçen hastalıklardır.
yukarıdaki ifadelerden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

11 Kaplumbağalarda kuluçka sıcaklığı yavruların cinsiyetini belirlemektedir. Kaplumbağalarda kuluçka sıcaklığı 30-34 °C ise
dişi yavrular, 25-29 °C'de ise erkek yavrular meydana gelir.
Arisaema japonica bitkisinde besin depo miktarı cinsiyeti belirlemektedir. Soğan biçimindeki kökler büyük olup fazla besin
depoluyorsa dişi, küçük olup az besin depoluyorsa erkek olarak belirlenir.
Bu durumla ilgili;
I. Cinsiyet bu canlılarda genetik olarak belirlenir.
II. Yumurtanın döllenip döllenmemesi cinsiyet belirlenmesinde etkilidir.
III. Gonozomlarda iki farklı kromozomun cinsiyetleri belirler.
IV. Bazı bitki ve hayvanlarda ortam koşulları fenotipik eşey belirlenmesinde rol oynar.
yukarıdaki ifadelerden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız IV D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
96