Page 103 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 103

ÇOK ALELLİK - EŞEYE BAĞLI KALITIM                                             TEST-13


             1  Genellikle 13, 18, 21 ve 22. vücut kromozom çiftlerinin   3  A ve B antijenlerinden sadece birini taşıyan ebeveynler-
                ayrılmaması durumunda Down sendromu meydana    den doğan kız çocuğu babasına kan veremiyor. Ancak
                gelir. Ailelerde Down sendromlu çocukların doğma   annesine kan verebiliyor. Erkek çocuk ise tüm aile birey-
                durumu annenin yaşı ile ilişkilendirilmiştir.  lerine kan verebiliyor ancak kan alamıyor.

                                                               Buna göre aile bireylerinin kan grubu genotipleri aşa-
                                  Down Sendromlu Çocuk
                  Annenin Yaşı                                 ğıdakilerden hangisi olabilir?
                                      Doğma Riski
                 20-25 yaş arası  1441 doğumda 1 kez gözlenir.     Anne   Baba   Kız Çocuk  Erkek Çocuk

                 25-30 yaş arası  1200 doğumda 1 kez gözlenir.  A)    A0   B0      A0          00
                         DATA YAYINLARI
                                                                                   A0
                 30-35 yaş arası  900 doğumda 1 kez gözlenir.  B)    B0    A0      AA          00
                                                               C)
                                                                           A0
                                                                    AB
                                                                                               AB
                              500 doğumda 1 kez gözlenir.
                 35-40 yaş arası
            BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  Down sendromu ile ilgili;  D)    A0  AB  BB        AB
                                                                     0
                              100 doğumda 1 kez gözlenir.
                 40-45 yaş arası
                                                                                               AB
                                                                                   A0
                                                                           B0
                                                               E)
                I.  Annenin yaşı arttıkça Down sendromlu çocuk
                   doğma oranı artar.
                II.  Down sendromlu bireyin kromozom sayısı 45+XX
                   veya 45+XY'dir.                            4  Eşey kromozomları cinsiyet dışında farklı özellikleri
                                                                 kontrol eden genleri taşır. Eşey kromozomlarıyla
                III.  Down sendromu genetik bir hastalık olup görül-
                   mesinde çevresel faktörler etkilidir.         nesilden  nesile  taşınan  bu  genlerin  oluşturduğu
                                                                 karakterlere eşeye bağlı karakterler denir. Bu genler
                IV.  Genç  annelerin  bu  hastalık  yönünden  sağlıklı   dişilerde X kromozomu üzerinde taşınır.
                   birey doğurma şansı daha fazladır.
                                                                   Dişi Birey                 Erkek Birey
                yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
                A) I ve III    B) II ve IV   C) I, II ve IV
                D) II, III ve IV   E) I, II, III ve IV


                                                                    X   X                      X   Y





                                                            BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  X  X  X  Y  X  X  X  Y




           2  İnsanda döllenme sonucu oluşan kromozom sayıları   Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi söylene-
              şunlardır:                                         mez?
              I.  44+ Y0                                         A) Dişilerde X kromozomları tam homolog oldukla-

              II.  43+XX                                           rından tüm özellikler iki alelle belirlenir.
              III.  44+X0                                        B) Erkeklerde homolog olmayan bölgedeki özellikler
                                                                   tek alelle belirlenir.
              IV.  43+XY
                                                                 C) Erkek çocukları X kromozomunu sadece anneden
              Buna göre yukarıdaki zigotlardan hangileri gelişim-  alırlar.
              lerini tamamlamadan ölürler?                       D) X kromozomu üzerinde taşınan tüm özellikler tüm
                                                                   çocuklarda gözlemlenebilir.
              A) I ve II     B) II ve III   C) I, II ve III
                                                                 E) Babadan  oğula  hem  X  hem  de  Y  kromozomuna
              D) I, II ve IV   E) I, II, III ve IV                 bağlı genler aktarılır.
                                                        101
   98   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108