Page 102 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 102

ÇOK ALELLİK - EŞEYE BAĞLI KALITIM


           10  Mayoz bölünme sonucu otozom ve gonozom kromo-  12  Tabloda kalıtsal hastalıkların taşındığı kromozomlar
               zom çiftleri birbirinden ayrılırken bazı faktörler sonucu   ve baskın veya çekinik genlerle etkisi incelenen genler
               ayrılmaz ve kromozom sayısı farklı gametler meydana   verilmiştir.
               gelir.
                                                                                              Aktarılma
               Eşey üreme hücrelerinin mayoz geçirmesi sonucu olu-  Gen     Kromozom            etkisi
               şabilcek sperm ve yumurta hücrelerinin kromozom   K   X kromozomunun Y kromozo-  Baskın
               sayısı gösterilmiştir.
                                                                     mu ile homolog
           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  1.  Yumurta  2.  Sperm  M  Y kromozomunun X kromozo-  Çekinik
                                                                     olmayan kısmı
                                                                     mu ile homolog
                                                                 L
                         DATA YAYINLARI
                                              22+Y
                           22+X
                                                                     olmayan kısmı
                           22+0
                                     4.
                  3.
                                              22+YY
                                                                     X kromozomunun Y kromozo-
                                                                                               Çekinik
                                                                     mu ile homolog
                  5.
                           21+X
                                     6.
                                              22+XX
                                                                     9. otozom kromozom
                                                                 N   olan kısmı                Baskın
               Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangileri yanlıştır?
                                                              Buna göre genlerin yol açtığı hastalıklardan sadece
              A) 1 ve 2 numaralı yumurta ve sperm hücrelerinin döl-
                                                              erkeklerde ortaya çıkabilcek ve dişilerde görülme
                 lenmesi sonucu sağlıklı bir erkek birey oluşur.
                                                              oranı daha fazla olan hastalık hangi seçenekte doğru
              B) 3 ve 2 numaralı yumurta ve sperm hücrelerinin döl-  verilmiştir?
                 lenmesi sonucu oluşan zigot gelişemez ve ölür.                         Dişilerde Görülme
              C) 5 ve 6 numaralı yumurta ve sperm hücrelerinin döl-  Sadece Erkeklerde   oranı Daha fazla olan
                 lenmesi sonucu zigot gelişemez ve ölür.           Görülen Hastalık Geni  Hastalık Geni
              D) 1 ve 6 numaralı yumurta ve sperm hücresinin döl-  A)      K                  L
                 lenmesi sonucu süper dişi birey meydana gelir.  B)       M                   N
              E) 3 ve 6 numaralı yumurta ve sperm hücresinin döl-  C)      K                  M
                 lenmesi sonucu kesinlikle sağlıklı bir zigot gelişir.
                                                              D)           L                  N
                                                              E)           L                  K




                                                            13  Kuşlarda eşey belirlenmesi aşağıda gösterilmiştir.

                                                                          Dişi Birey  Erkek Birey
                                                           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU


          11  Fenotipik eşey belirlenmesine;                               76+ZW        76+ZZ
             I.  Memelilerde XX gonozomu olan bireylerin dişi olması  Kuşlarda eşey kalıtımı ile ilgili;
             II.  Kuşlarda ZZ gonozomu taşıyanların erkek olması  I.  Kuşlarda ZZ genotipli bireylerde sperm üretimi

             III.  Arılarda; arı sütü ile beslenen kraliçe arı, polenle   gözlenir.
                beslenenlar ise işçi arı olması                II.  Dişi bireylerde iki çeşit , erkek bireylerde tek çeşit
                                                                  gonozom bulunur.
             IV.  Bazı timsah türlerinde yumurtalar 25-30 °C sıcaklığa
                sahip ortamda dişi, 31-35 °C sıcaklığa sahip ortam-  III.  Dişi gametleri 38+Z, veya 38+W, erkek gametler
                larda erkek bireyin oluşması                      38+Z'dir.

             yukarıdaki canlılardan hangileri örnek verilebilir?  yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

             A) Yalnız III   B) Yalnız IV   C) III ve IV       A) Yalnız I    B) I ve II    C) II ve III
             D) I ve II     E) I, II ve III                    D) I ve III    E) I, II ve III
                                                       100
   97   98   99   100   101   102   103   104   105   106   107