Page 108 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 108
AKRABA EVLİLİĞİ
3 İnsanlarda birçok hastalığın belirtileri ilk bakışta farkedilmez. Dışarıdan hasta veya engelli gibi görünmeyen bireyin
sağlıklı olduğu sanılabilir. Ancak insanların fenotipine yansımasa bile genotipinde birçok hastalık genini çekinik olarak
taşıyabilir. Çekinik genler hem anneden hem de babadan çocuğa taşınırsa bu genlerin taşıdıkları özellikler bireyin feno-
tipinde ortaya çıkabilir. Akraba evliliklerine bağlı kalıtsal hastalıkların görülme oranını azaltmak için toplum bilinçlen-
dirilmeli ve bu konuda çalışmalar yapılmalıdır. Aşağıda aralarında kan bağı bulunan çiftin ve kan bağı bulunmayan bir
çiftte çekinik karakterin kalıtımı gösterilmiştir.
Dedesinde sağırlık görülen bir dişi ile ailesinde sağırlık geni bulunmayan bir erkeğin bu hastalık bakımından kalıtı-
mı şekildeki gibidir.
EBEVEYNLER Sağlıklı Baba Sağlıklı Anne
(AA)
(Aa)
BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU Dedelerinde sağırlık görülen, aralarından kan bağı bulunan çiftte bu genin kalıtımı şekildeki gibidir. Sağlıklı Kız
ÇOCUKLAR
Sağlıklı Erkek
Sağlıklı Kız
Sağlıklı Erkek
Çocuk (Aa)
Çocuk (Aa)
Çocuk (AA)
Çocuk (AA)
EBEVEYNLER DATA YAYINLARI
Sağlıklı Anne
Sağlıklı Baba
Aa
Aa
ÇOCUKLAR Sağlıklı Erkek Sağlıklı Kız Sağlıklı Kız Hasta Erkek
Çocuk (AA)
Çocuk (Aa)
Çocuk (Aa)
Çocuk (aa)
Buna göre yukarıda verilen bilgi ve örnekler dikkate alındığında aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez?
A) Akraba evliliklerinde genetik hastalıkların görülme olasılığı kan bağı bulunmayan çiftlere göre daha fazladır.
B) Akraba evliliklerinde hastalığa neden olan alellerin yan yana gelme olasılığı kan bağı bulunmayan çifte göre daha
yüksektir.
C) Akraba evliliklerine bağlı kalıtsal hastalıkların görülme sıklığının azaltılması için genetik danışmanlık hizmetinin
geliştirilmesi gerekir.
D) Aralarında kan bağı bulunmayan çiftlerin çocuklarında hasta birey meydana gelmez.
E) Akraba evliliği sonucunda doğacak çocukların hepsinde hastalık geni bulunur.
4 Kalıtsal bir özelliğin ya da kalıtsal bir hastalığın aile içerisindeki seyrini incelemek için soyağacı oluşturulur.
Aşağıda üç ailenin soyağaçları verilmiştir.
K Ailesi L Ailesi M Ailesi
1 2 6 3 10 8
3 4 5 7 8 9 11 12 13
Buna göre numaralandırılan bireyler arasında kalıtsal açıdan akrabalık bulunmamaktadır?
A) 5 ve 8 B) 7 ve 13 C) 2 ve 8 D) 1 ve 11 E) 6 ve 10
106