Page 108 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 108

AKRABA EVLİLİĞİ


            3  İnsanlarda birçok hastalığın belirtileri ilk bakışta farkedilmez. Dışarıdan hasta veya engelli gibi görünmeyen bireyin
               sağlıklı olduğu sanılabilir. Ancak insanların fenotipine yansımasa bile genotipinde birçok hastalık genini çekinik olarak
               taşıyabilir. Çekinik genler hem anneden hem de babadan çocuğa taşınırsa bu genlerin taşıdıkları özellikler bireyin feno-
               tipinde ortaya çıkabilir. Akraba evliliklerine bağlı kalıtsal hastalıkların görülme oranını azaltmak için toplum bilinçlen-
               dirilmeli ve bu konuda çalışmalar yapılmalıdır. Aşağıda aralarında kan bağı bulunan çiftin ve kan bağı bulunmayan bir
               çiftte çekinik karakterin kalıtımı gösterilmiştir.

                      Dedesinde sağırlık görülen bir dişi ile ailesinde sağırlık geni bulunmayan bir erkeğin bu hastalık bakımından kalıtı-
               mı şekildeki gibidir.
                     EBEVEYNLER      Sağlıklı Baba                 Sağlıklı Anne

                                         (AA)
                                                                      (Aa)


           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU         Dedelerinde sağırlık görülen, aralarından kan bağı bulunan çiftte bu genin kalıtımı şekildeki gibidir. Sağlıklı Kız
                     ÇOCUKLAR


                               Sağlıklı Erkek
                                                    Sağlıklı Kız
                                                                      Sağlıklı Erkek
                                                     Çocuk (Aa)
                                                                        Çocuk (Aa)
                                                                                           Çocuk (AA)
                                Çocuk (AA)
                     EBEVEYNLER DATA YAYINLARI
                                                                   Sağlıklı Anne
                                     Sağlıklı Baba
                                                                      Aa
                                         Aa


                     ÇOCUKLAR   Sağlıklı Erkek       Sağlıklı Kız       Sağlıklı Kız      Hasta Erkek



                                 Çocuk (AA)
                                                     Çocuk (Aa)
                                                                         Çocuk (Aa)
                                                                                           Çocuk (aa)
               Buna göre yukarıda verilen bilgi ve örnekler dikkate alındığında aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez?
              A) Akraba evliliklerinde genetik hastalıkların görülme olasılığı kan bağı bulunmayan çiftlere göre daha fazladır.
              B) Akraba evliliklerinde hastalığa neden olan alellerin yan yana gelme olasılığı kan bağı bulunmayan çifte göre daha
                 yüksektir.
              C) Akraba evliliklerine bağlı kalıtsal hastalıkların görülme sıklığının azaltılması için genetik danışmanlık hizmetinin
                 geliştirilmesi gerekir.
              D) Aralarında kan bağı bulunmayan çiftlerin çocuklarında hasta birey meydana gelmez.
              E) Akraba evliliği sonucunda doğacak çocukların hepsinde hastalık geni bulunur.


          4  Kalıtsal bir özelliğin ya da kalıtsal bir hastalığın aile içerisindeki seyrini incelemek için soyağacı oluşturulur.
             Aşağıda üç ailenin soyağaçları verilmiştir.
                          K  Ailesi                    L  Ailesi                      M  Ailesi

                         1      2                      6     3                      10     8


                        3    4   5                   7    8    9                   11  12   13

             Buna göre numaralandırılan bireyler arasında kalıtsal açıdan akrabalık bulunmamaktadır?

             A) 5 ve 8           B) 7 ve 13           C) 2 ve 8           D) 1 ve 11          E) 6 ve 10
                                                       106
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113