Page 106 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 106

ÇOK ALELLİK - EŞEYE BAĞLI KALITIM


           12                                         X kromozomu
               X  ve  Y  kromozomları  farklı  şekil  ve
               büyüklüktedir. Bu kromozomların homo-
                                                Homolog         Kısmi renk körlüğü  Y kromozomu
               log ve homolog olmayan kısımları vardır.   Olmayan
               Homolog kısımlarda aynı karaktere etki   Kısım                 Homolog
                                                                              Olmayan         Kulak kıllılığı
               eden  alel  çiftleri,  homolog  olmayan                        Kısım
               kısımlarda ise farklı karakterlere etki
                                                                   Tam renk körlüğü
               eden tekli genler bulunur. X kromozomu   Homolog                               Homolog
               üzerinde yaklaşık 1100 gen bulunur.   Kısım                                    Kısım


                         DATA YAYINLARI
           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  Oftalmolojide (göz hastalıkları bilimi) en az bilinen alanlardan biri Diskro-  Normal görüş  Kırmızı Yeşil renk
                                                                            İshihara renk körlüğü testi
               matopsi adı verilen cisimlerin renklerini ayırt edememe bozukluğu-
                                                                                          körleri görüşü
               dur. Diskromatopsi hastaları kendilerinin hasta olduğunun farkına
               varmazlar. Bu bozukluk türleri kırmızı-yeşil renk körlüğü, kısmi renk
               körlüğü, tam renk körlüğü örnek verilebilir. Bu hastalığın belirlen-
               mesinde İshihara, F. Munsell D-15 Fornstword. Lantern gibi pek çok
               test kullanılır. Renk körlüğü eksikliğinin belirlenmesinde kullanılan
               İshihara testinde yaklaşık bir kol boyu mesafesinden kartlar 4 saniye
               gösterilerek uygulanır. İshihara testinde kullanılan benzer rengi takip
               eden kartların arasında numaralar bulunmaktadır. Bu numaralara
               göre kartlar sıralanır verilen cevaplar kaydedilerek bireyin renk
               görme özellikleri belirlenir.
               Buna göre kısmi renk körlüğü ile ilgili;
              I.  X kromozomunun homolog olmayan kısmında taşınır.
              II.  Gonozomlarla kalıtılan bir hastalıktır.
              III.  Bu hastalığın tespitinde en güvenilir test İshihara testidir.
               yukarıdaki ifadelerden hangileri söylenebilir?

               A) Yalnız I         B) I ve II         C) II ve III        D) I ve III        E) I, II ve III


          13  İnsanda gametteki kromozom sayıları;        14  Mayoz bölünme sonucu oluşan gametlerin genotipleri
             I.  22+XX                                        şunlardır;

             II.  22+Y                                        I.  22+0
             III.  22+X                                       II.  22+XX
             IV.  22+0
                                                              III.  22+Y
             şeklinde normal bölünme ya da kromozomların ayrılma-  IV.  22+X
             ması sonucunda oluşabilir.
             Bu gametlerden hangi ikisi döllenirse Turner dişi ve   Buna göre hangi gameterin döllenmesi sonucu (2n - 1)
             Klinefelter erkek meydana gelir?                 ve (2n + 1) zigotları oluşur?
                   Turner Dişi  Klinefelter Erkek                       2n-1           2n+1

             A)      I ve IV       II ve III                  A)      I ve II      III ve IV
             B)     III ve IV      I ve II                    B)     II ve III      I ve IV
             C)      II ve III     I ve IV                    C)     I ve IV        II ve IV

             D)      I ve III      II ve IV                   D)     III ve IV      I ve II
             E)      I ve II       III ve IV                  E)     II ve IV       I ve III

                                                       104
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111