Page 4 - 10. SINIF COĞRAFYA ÖĞRETEN PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 4

1. ünite: doğal sistemler                                               PARAGRAF TESTI  1

          1  Dünya'nın ne zaman, nasıl ve hangi maddelerden oluş-  3  Çekirdek  ile  yer  kabuğu  arasındaki  katmana  manto
             tuğu, tarih boyunca bilim insanlarının en önemli araş-  denilmektedir. Manto 100 km ile 2.890 km arasında yer
             tırma konularından biri olmuştur. Bilimsel gelişmelere   almaktadır. Bu katmanda sıcaklık ve basınç koşullarından
             bağlı olarak 19 ve 20. yüzyıllarda bu konuda çeşitli fikir   dolayı bütün maddeler ergimiş hâlde ve akıcı hamur kıva-
             ve kuramlar ileri sürülmüştür. Ortaya atılan bu düşün-  mındadır. Mantonun alt kısımlarında 6.000 °C’a ulaşan
             celere göre Dünya, günümüzden yaklaşık 4,6 milyar yıl   sıcaklık, üst kısımlarında 2.000 °C’a kadar düşmektedir.
             önce kızgın gaz ve toz bulutlarının sıkışması sonucu   Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-
             oluşmuş ve ekseni etrafında dönerek soğumaya başla-   den hangisi söylenemez?
             mıştır. Yoğunluğu ve sıcaklığı fazla olan maddeler Dün-
             ya'nın merkezinde toplanmış, az olanlar ise dış kısmında   A)  Açıklayıcı anlatım kullanılmıştır.
             kalmıştır. Bunun sonucunda Dünya; yoğunluk ve sıcaklık   B)  Nesnel ifadelerden yararlanılmıştır.
             bakımından yer kabuğu, manto ve çekirdek olmak üzere   C)  Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
             üç katmandan oluşmuştur. Bu katmanlara geosfer adı    D)  Örnekleme kullanılmıştır.
             verilmektedir.
                                                                   E)  Tanım cümlesi kullanılmıştır.
             Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi
             kullanılmıştır?

             A)  Açıklama
             B)  Betimleme
             C)  Öyküleme
             D)  Tartışma
             E)  Örnekleme
                GİRİŞ YAYINLARI





                                                                4  Yer kabuğunun altında yer alan mantonun üst kısmına
                                                                   astenosfer  denilmektedir.  Dünya’nın  etrafını  saran,
                                                                   kayaçlardan oluşan bu katmana yer kabuğu denir. Yer
                                                                   kabuğu ortalama 35 km kalınlığındadır ancak bu katma-
                                                                   nın kalınlığı yer yer 100 km’yi bulmaktadır. Yer kabuğu iki
                                                                   katmandan oluşmaktadır. Yapısında silisyum ve alümin-
                                                                   yum bulunan üst katman sial olarak adlandırılmaktadır.
                                                                   Bu katmanın kalınlığı kıtalarda fazla, okyanus tabanla-
                                                                   rında incedir. Sialin altında yer alan ve silisyum ile mag-
          2  Dünya’nın en iç kısmındaki katmana çekirdek adı veril-
             miştir. Bu katman, 2.890 km ile 6.378 km arasında yer   nezyum bakımından zengin olan katman ise sima olarak
             almaktadır. Demir ve nikel gibi ağır elementlerden oluş-  adlandırılmaktadır. Simanın kalınlığı fazla değişmemekle
             tuğu için bu katmana ağır küre ya da barisfer de denir.   birlikte okyanus tabanlarında daha fazladır.
             Dünya’nın en kalın katmanı olan çekirdeğin sıcaklığının   Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili;
             6.000 °C civarında olduğu düşünülüyor. Çekirdek, iç ve   I�   Düşüncenin yönünü değiştiren ifade vardır.
             dış çekirdek olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.
                                                                   II�   Karşılaştırma yapılmıştır.
             Bu metinde yazar, düşünceyi geliştirme yollarından    III�  Örneklemeden yararlanılmıştır.
             hangilerine başvurmuştur?
                                                                   IV�  Öznel ifadelerden yararlanılmıştır.
             A)  Tanımlama-Örneklendirme
                                                                   V�   Tanımlama yapılmıştır.
             B)  Benzetme-Tanık gösterme
             C)  Sayısal verilerden yararlanma -Tanımlama                        numaralandırılmış ifadelerden hangileri yanlıştır?
             D)  Tanık gösterme-Karşılaştırma                      A) I ve III       B) I ve IV        C) III ve IV
             E)  Sayısal verilerden yararlanma- Benzetme                     D) II ve V        E) III ve V

                                                                              Giriş Yayınları / 10. sınıf Coğrafya  3
   1   2   3   4   5   6   7   8   9