Page 9 - 10. SINIF COĞRAFYA ÖĞRETEN PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

2. ünite: beşeri sistemler PARAGRAF TESTI 3

1 Ülkemizde düzenli ve planlı nüfus sayımları Cumhuriyet 3
ile başlamıştır. Türkiye'de ilk düzenli nüfus sayımı 28 Ekim I� Bir ülke nüfusunun yapısal özellikleri (eğitim düzeyi,
1927 tarihinde gerçekleşti. Bu sayım sonucuna göre ülke yaş ve cinsiyet yapısı vb.), o ülkenin sahip olduğu
nüfusu 13.648.270 kişi olarak tespit edildi. Kadın nüfu- nüfus miktarı kadar önemlidir.
sun fazla olmasının en önemli nedeni, erkeklerin çoğu-
nun katıldığı savaşlardan geri dönememesidir. Periyodik II� Bu açıdan bakıldığında nüfusun yaş ve cinsiyet yapısı,
nüfus sayımları, ülkemizde 1935'te yapılan ikinci genel eğitim durumu, kır ve şehir nüfusunun oranı ve çalı-
nüfus sayımı ile başlamış olup bu sayımların her beş şan nüfusun ekonomik faaliyet kollarına dağılımı gibi
yılda bir tekrarlanması kararlaştırılmıştır. Toplam nüfusun özellikler nüfusun yapısal özelliklerini oluşturmaktadır.
16.158.018 kişi olduğu bu sayımda önceki döneme göre III� Çünkü gelecekte yapılacak planlamalar, kalkınma
dikkatlerden kaçmayan bir artış olduğu görülür. Benzer politikaları vb. faaliyetler bu mevcut potansiyelin bilin-
şekilde bu sayımda da kadın nüfusun erkek nüfusundan mesine bağlıdır.
GİRİŞ YAYINLARI
fazla olduğu göze çarpan bir durumdur. Nüfus sayım- IV� Ülkelerin gelişmişlik düzeyi açısından yapısal özellik-
ları, 1935'ten 1990 yılına kadar her 5 yılda bir yapılırken ler ön plana çıkmaktadır.
1990'dan sonra mevcut zaman aralığına uyulmayarak
sayım 2000 yılında yapılmıştır. 2007'den itibaren nüfus Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerle anlamlı bir
sayımına gerek olmadan her yıl ülkemizin nüfusu, Adrese paragraf oluşturmak için sıralama nasıl olmalıdır?
Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) ile belirlenmektedir. A) I- II- IV- III
Bu parça için kullanılabilecek en uygun başlık aşağı- B) I- III- IV- II
dakilerden hangisidir? C) II -IV -I- III
A) Cumhuriyet’ten Bugüne Nüfus Sayımı D) III -II- IV- I
B) Demografinin Veri Kaynakları E) IV -II -III- I
C) Nüfus ve Toplum
D) Türkiye’de Göç Eğilimleri ve Şehirleşme Süreci

E) Genel Nüfus Sayımı

2

I� Birçok ülke gibi Türkiye’de de nüfus, ülke arazisinde
düzensiz bir dağılış göstermektedir.

II� Bu düzensiz dağılışın nedenleri; iklim, yeryüzü şekil-
leri, toprak verimliliği, su kaynakları ve bitki örtüsü gibi
doğal çevre faktörleri ile sanayi, madencilik, tarım, 4 Nüfus piramitleri, nüfusun yaş gruplarına dağılımı hak-
turizm, ulaşım ve ticaret gibi beşerî çevre faktörleridir. kında bilgi verir. Türkiye'de nüfus piramitlerinin şekli,
III� Örneğin, kıyı kesimlerde yer alan ve elverişli iklim nüfus artış hızının değişmesi ve ortalama yaşam süre-
şartlarının görüldüğü İstanbul, İzmir, Antalya, Bursa, sinin uzamasına bağlı olarak sürekli değişim göster-
Adana ve Samsun sık nüfus varlığı ile dikkat çekmek- mektedir. Ülkemiz, 1990 yılına kadar geniş tabanlı nüfus
tedir. piramitlerine sahipken günümüzde nüfustaki değişimler
nedeniyle nüfus piramidinin tabanı daralmaya başlamış-
IV� Türkiye'de iç bölgelere göre daha ılıman iklim koşul- tır.
larına sahip kıyı bölgeleri ile ulaşım, sanayi ve tarım
açısından avantajlı yerler nüfusun yoğunlaştığı alanlar Bu parçada kullanılan düşünceyi geliştirme yolu aşa-
olarak dikkat çeker. ğıdakilerden hangisidir?

Parçada numaralandırılmış cümlelerden hangi ikisi A) Tanımlama
yer değiştirirse parçanın anlam bütünlüğü sağlanmış B) Örnekleme
olur? C) Karşılaştırma
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) Tanık gösterme

D) II ve IV E) III ve IV E) Benzetme

Giriş Yayınları / 10. sınıf Coğrafya 31