Page 17 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları

¦ §
16 16 HÜCRE BÖLÜNMELERİ

Kertenkelelerin kopan kuyruğunu yenilemesi Yengecin kopan çenesini yenilemesi organ
yine organ düzeyinde rejenerasyon örneğidir. düzeyinde rejenerasyona örnektir.

* Organ düzeyinde; kertenkele kopan kuyruğunu, yengeç kopan çenesini, semender ise kopan
EDİTÖR YAYINEVİ
bacağını yenileyebilir. Fakat kopan bu organlardan yeni bir canlı oluşmaz.
* Doku düzeyinde; insanda dil ve karaciğerde meydana gelen rejenerasyon ile tamamlanır. Kırılan
kemiğin onarılması, yaraların iyileşmesi doku düzeyinde rejenerasyon örnekleridir.

N
NOTOT
y Doku ve organ düzeyindeki rejenerasyonlar üreme değildir.

5. Partenogenez

y Yumurtanın döllenme olmadan gelişerek yeni bir Kraliçe arı (2n) Erkek arı (n)
bireyin meydana gelmesidir. Mayoz Mitoz

y Eşeyli üreyebilen canlılarda görülse de eşeysiz P Döllenme
üreme yöntemi olarak sınıflandırılır. A Yumurtalar Spermler (n)
(n)
y 2 çeşit partenogenez görülür. R
T Zigot (2n) Arı sütü ile
» Bal arıları, yaban arıları, birçok karıncada E Haploid beslenme
gelişme
haploit (n kromozomlu) canlılar oluşur. N
O Dişi embriyolar
» Bazı balıklar, iki yaşamlılar, sürüngenlerde G (2n)
görülen diploit (2n kromozomlu) canlılar oluşur. E
N
» Bu canlılarda dişi birey, mayoz sonucu üret- E Erkek arı
tiği yumurtada kromozomları iki katına çıkara- Z (n)
rak diploit hücre oluşur.
İşçi arı (2n) Kraliçe arı (2n)
» Diploit hücre mitoz geçirerek yeni yavru birey
meydana gelir.
y Bal arılarında, eşek arılarında, karınca, bazı çekirge ve kelebeklerde görülür.
y Eşeysiz bir üreme şekli olup, dişi eşey hücresinin erkek eşey hücresi ile birleşmesine gerek kalma-
dan gelişme göstermesidir.

Bal Arısında Partenogenez
y Kraliçe arı (2n) mayoz bölünmeyle yumurta hücrelerini oluşturur.
y Yumurta kanalından geçen yumurta hücresi döllenirse zigottan (2n) dişi işçi arı veya özel bes-
lenmeyle kraliçe arı gelişir.