Page 6 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları
P. 6
H
HÜCRE BÖLÜNMELERİÜCRE BÖLÜNMELERİ 1.
ÜNİTE
MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME
HÜCRE BÖLÜNMESİNİN GEREKLİLİĞİ
* Canlılığın devamı için yeni hücrelerin oluşması gerekir.
* Canlılarda üremenin temelini hücre bölünmeleri oluşturur.
* Bir hücrenin bölünebilmesi için bazı şartların oluşması gerekir. Bunlar;
2
3
EDİTÖR YAYINEVİ
» r /r (yüzey / hacim) oranın bozulması,
» Hücrenin belli bir büyüklüğe ulaşması,
» Hormanların uyarıcı etkisi
» Sitoplazmanın hücreye sığmaması,
» Çekirdeğin hücreyi yönetmekte zorlanması,
» Hücre zarının madde alışverişinde yetersiz kalması gibi sebeplerden dolayı hücreler bölünür.
* Canlılarda mitoz ve mayoz olmak üzere iki çeşit bölünme görünür.
Hücre bölünmediği zaman veya interfaz evresinde Hücre bölüneceği zaman
Kardeş kromatitler
Çekirdekçik Kromatin
Çekirdek iplik
zarı Kinetokor Sentromer
Kromatin iplik
(DNA+Protein)
İğ iplikleri
Sitoplazma
Hücre
Sentrozom zarı
Hücre Kromozom Eşlenmiş Kromozom
(DNA+Protein) (Kromozom + Protein)
DNA: Canlıların genetik bilgilerini taşıyan çift iplikli materyaldir. Her canlı türünün sahip olduğu
DNA miktarı değişkenlik gösterir. İnterfaz evresinde eşlenerek yavru hücrelere aktarılır.
Nükleotit: DNA’yı oluşturan birimlerdir. Organik baz, şeker ve fosfat grubundan oluşur.
Gen: DNA’da kalıtsal bilgiyi taşıyan birime gen denir. Bir canlıdaki genlerin hepsine genom denir.
Kromatin İplik: Ökaryotik hücrelerin çekirdeğin içerisinde yer alan ip yumağı şeklinde DNA ve
proteinden oluşan kalıtsal yapıya denir.
Kromozom: Hücre bölünmesi sırasında kromatin ipliklerin kısalıp kalınlaşmasıyla oluşan yapıdır.