Page 10 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları
P. 10

¦ HÜCRE BÖLÜNMELERİ §                                                      9 9


          III) Anafaz Evresi

             y İğ  iplikleri  kromozomları  sentromerlerinin  ortasından
            bölerek kardeş kromatitleri birbirinden ayırır.

             y Kardeş kromatitler zıt kutuplara çekilir.
             y Zıt kutuplara çekilen kardeş kromatitler artık kromozom   Hayvan ve bitki hücresinde
            adını alır.                                                 anafaz
             y Kinetokorlara bağlı olmayan iğ iplikleri hücrenin boyuna uzamasını sağlar.
             y Bu sayede hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi kolaylaşır.
          EDİTÖR YAYINEVİ
             y Kromozomlar kutuplara ulaştığında anafaz evresi sona erer.

          IV) Telofaz Evresi
             y Kromozomlar, kromatin ipliklerine dönüşür.
             y Çekirdek zarı ve çekirdekçik yeniden oluşur.
             y İğ iplikleri kaybolur.
                                                        Hayvan ve bitki hücresinde telofaz
             y İki çekirdekli bir hücre oluşur.

          b. Sitoplazma Bölünmesi (Sitokinez)
             y Telofazdan sonra iki yavru hücrenin oluşmasını sağlayan bölünmeye denir.
             y Hayvan hücrelerinde hücre duvarı olmadığı için sitoplazma bölünmesi (aktin ve miyozin iplikleri
            sayesinde) mikroflamentlerin kasılmasıyla hücre zarının iki yönden dıştan içe boğumlanmasıyla
            sitoplazma ikiye ayrılır.
             y Bitki hücrelerinde ise hücre duvarı olduğu için golgiden ayrılan kesecikler orta lamel (ara plak)
            adı verilen yapıyı oluşturur, hücre bölünür.
                                                                                İğ ipliği
          Mitoz Bölünmenin Özellikleri                           Orta lamel
             y Haploit (n), diploit (2n), triploit (3n)... hücrelerde
            görülür.
             y Kromozom sayısı ve yapısı değişmez. Mitoz bölünme   Hücre zarı  Boğumlama oluğu
            sonunda 2 hücre oluşur.
             y Oluşan hücreler birbirinin ve ana canlının aynısıdır.
             y Mitozda kardeş kromozom ayrıldığından oluşan yeni
            hücrelerin genetik yapısı ve kromozom sayısı aynı-   Hücre      Hücre zarı
                                           n
            dır. Mitoz sonucu oluşan hücre sayısı 2  ile hesap-  duvarı
            lanır. (n: bölünme sayısı)
             y Kalıtsal çeşitlilik yoktur. Eşeysiz üremenin temelini   Bitki hücresinde   Hayvan hücresinde
            oluşturur.                                      sitokinez       sitokinez
             y Tek  hücreli  canlılarda  üremeyi,  çok  hücreli  canlı-
            larda büyümeyi, gelişmeyi, yıpranan kısımların onarılmasını ve rejenerasyonu sağlar.
             y Mitoz bölünme art arda gerçekleşebilir.
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15