Page 8 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları
P. 8
¦ HÜCRE BÖLÜNMELERİ § 7 7
N
NOTOT
y Bazı hücreler G evresinden çıkarak hücre döngüsünde G olarak adlandırılan bir evreye girer.
1 0
Bu evrede hücreler metabolik olarak aktif olmalarına rağmen uygun hücre dışı sinyaller tara-
fından uyarılmadıkları sürece DNA’sını kopyalayıp bölünme hazırlığı yapamaz, yani çoğalamaz.
y Embriyonik hücrelerin interfazında ise sadece DNA replikasyonu gerçekleşir. Böylece hücre
döngüsü kısa zamanda tamamlanarak bölünmeler hızlanır.
S Evresi
EDİTÖR YAYINEVİ
DNA DNA+ Kromatin Kardeş Kromozom
Protein yapı kromatitler
y DNA molekülleri eşlenerek (replikasyon) miktarını iki katına çıkarır.
y Kromatinlerin sayısı replikasyona bağlı olarak iki katına çıkar.
y Bu evrenin sonunda kromozom yapısı iki kromatitli hale gelir.
G Evresi
2
y Bölünme ile ilgili enzimler sentezlenir. Organel sayısı arttırılır.
y DNA sentezi durur ancak RNA sentezi devam eder.
y Sentrozom çiftleri zıt kutuplara hareket etmeye başlar.
2. Mitotik Evre
y Hücrenin bölünme evresidir.
y Mitotik evrede önce çekirdek, sonra sitoplazma evresi gerçekleşir.
y Mitotik evre n, 2n, 3n gibi farklı kromozom takımlarına sahip hücrelerde gerçekleşebilir.
y Tek hücrelilerde üremeyi, çok hücrelilerde büyüme, gelişme, yenilenmeyi sağlar.
y Kromozom yapısı ve sayısında değişmez olmaz, kalıtsal devamlılığı sağlar.
y Mitotik evre sonucu aynı kalıtsal özelliğe sahip iki yavru oluşur.
y Oluşan hücrelerin sitoplazma miktarı ve organel sayısı farklı olabilir.
y Karyokinez (çekirdek bölünmesi) ve sitokinez (sitoplazma bölünmesi) olmak üzere iki evrede ger-
çekleşir.
a. Çekirdek Bölünmesi (Karyokinez)
Çekirdek bölünmesine geçmeden önce interfazda olan olayları özetleyecek olursak;
y ATP ve protein sentezi hızlanır. DNA replikasyonu gerçekleşir.
y Hayvan hücrelerinde sentrozom eşlenir. Hücreler belli bir büyüklüğe gelir.
y Kromozomlar, kromatin ipliği halinde yani yumak halinde bulunurlar.
y Mitoz çok hücrelilerde zigot oluşumuyla başlar ölene kadar devam eder.