Page 82 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları

¦ KALITIMIN GENEL İLKELERİ § 81 81

* Doğum öncesi kalıtsal hastalıkların teşhisi için
birçok yöntem kullanılır. Bunlardan biri de
amniyosentez yöntemidir.

* Amniyosentez genetik hastalıkların embriyo-
nik dönemde tespit edilmesini sağlar. Bu yön-
temde bir enjektör ile amniyon kesesinden
amniyotik sıvı çekilir ve sıvı içindeki embriyoya
ait hücreler analiz edilir ve karyotip belirlenir.
EDİTÖR YAYINEVİ
* Karyotip, bir hücrenin sahip olduğu kromo- Canlının Karyotip Analizi
zomların büyüklük ve şekillerine göre dizilmesiyle
oluşan görüntüye denir.

DNA PARMAK İZİ YÖNTEMİ

* Gen projelerinin tamamlanmasıyla kalıtsal hastalıklara çözüm bulunacaktır.
* Kusurlu genlerin genomdan ayıklanması ile kalıtsal hastalıklar
tedavi edilecek ve yeni nesillerin daha sağlıklı olması sağlana-
caktır.
* Her bireyin DNA nükleotit dizilimi tek yumurta ikizleri hariç
kendine özgüdür. Dolayısıyla bir insanın DNA’sını oluşturan baz
sırası diğer insanların DNA baz sıralarından farklılık gösterir.
* İnsan genomunun bu özelliği dikkate alınarak günümüzde suç-
luların tespitinde, babalık testlerinde ve toplum sağlığı gibi bir-
çok araştırmalarda kullanılan rekombinant DNA tekniğine dayalı
DNA parmak izi yöntemi geliştirilmiştir.
* DNA parmak izi yönteminin basamakları şöyledir; Bireyden alı-
nan DNA parçaları PCR yöntemi ile çoğaltılır.
* Elde edilen DNA parçaları jele yüklenir ve elektroforez tek-
niği ile DNA’ların büyüklüklerine göre değişik uzaklıkta bantlar
oluşturulur.
* DNA’ya bağlanan bir boyanın ilave edilmesinden sonra oluşan
bantlar ultraviyole ışık altında floresan pembe renkli bir bant
oluşturur.
* Oluşan bant profiline DNA parmak izi adı verilir.

* Bireyden bireye DNA parmak izi farklı olduğu için farklı bant profilleri oluşur. Bu yöntemle kan,
sperm ve hatta saç kılından izole edilen DNA’lar yardım ile suçlu tespiti yapılabilir. Aynı yöntemle
çocukların anne - baba tayinide yapılabilir.