Page 81 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları
P. 81
¦ §
80 KALITIMIN GENEL İLKELERİ
80
GENETİK VARYASYONLARIN BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞE ETKİSİ
* Genler her ne kadar korunsa da zaman zaman mutasyon adı verilen değişiklikler yaşanır.
* Mutasyonlar kalıtsal değişikliklere neden olur. Canlılarda döllere aktarılan kalıtsal değişiklikler
kalıtsal varyasyonlara neden olur.
* Varyasyon ise canlılarda genler tarafından saptanan ve döllere aktarılan kalıtsal değişikliklerdir.
* Mutasyon, rekombinasyon, parça değişimi ve konjugasyonla varyasyon sağlanır. Mutasyonlar,
kromozom sayısının ve yapısının değişmesi ile varyasyona neden olurlar.
*EDİTÖR YAYINEVİ
* Rekombinasyonda; zigot oluşunca yeni bir kombinasyonda ortaya çıkar.
* Homozigot olan canlılarda varyasyon görülmez. Sadece mutasyonlarla değişiklik meydana gelebilir.
* Konjugasyonda; genetik özellikleri farklı, biri anneden diğeri babadan gelen aynı türden iki hücre
yan yana gelerek aralarında sitoplazmik köprü oluştururlar. Böylece birbirlerine gen aktarırlar.
* Konjugasyon ökaryot ve bazı prokaryot canlılarda biyolojik çeşitliliğe katkı sağlar.
BİYOÇEŞİTLİLİK - GENOTİPİK FARKLILIK
* Biyoçeşitlilik; kara, deniz, su ekosistemleri ve bu ekosistemlerin bir parçası olan ekolojik yapılar
dahil olmak üzere canlı organizmalar arasındaki farklılaşmadır.
* Fiziksel ve biyolojik karakterler, içgüdü gibi kalıtsal karakterlerin nesilden nesile aktarılmasına
kalıtım denir.
* Bir türün tüm genler içinde kalıtsal bilgisinin çeşitliliği ise genetik çeşitliliği ifade eder. Biyoçe-
şitlilikle kalıtım arasında önemli bir ilişki vardır.
* Biyolojik çeşitlilik açısından zenginlik genotipik karakterlerin farklılığı ile olur. Bir genotipte ne
kadar farklı karakter var ise biyoçeşitlilik de o oranda artar.
* Tür çeşitliliği; bir bölgedeki türlerin sayısını ve çeşitliliğini belirtir.
Genetik çeşitlilik aynı türün bireylerindeki farklılıkları içerir.
* Aynı türün başka ortamlara uyum sağlayan popülasyondaki genetik varyasyonları da içerir.
GENETİK DANIŞMANLIK
* Günümüzün en önemli bilim dallarından biri olan gen mühendisliği, gen seviyesinde yapılan çalış-
maları kapsar.
* Gen mühendisliğinin temelini DNA molekülü oluşturur. Gen mühendisliği çalışmaları geleneksel
ıslah yöntemlerinin bazı olumsuzluklarını giderir.
* Bitki ve hayvanlarda uygulanan geleneksel ıslah çalışmaları insanlar için çok yararlı olmakla bir-
likte bunların önemli bazı eksiklikleri bulunmaktadır.
* Islah amaçlı kullanılabilen genetik materyal oldukça sınırlıdır. Çünkü sadece anne ve babanın
DNA’ları ile çalışmaktadır.