Page 77 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları

¦ §
76 KALITIMIN GENEL İLKELERİ
76
A. OTOZOMLARDA AYRILMAMA
y Genellikle otozomlarda ayrılmama 21. otozom çiftlerinde görülür.
y Genelde kadınlarda mayoz bölünme ile oluşan yumurtalarında 21. çift otozom kromozomlarının
ayrılmadığı görülür ve 24 kromozomlu (23+X) ve 22 kromozomlu (21+X) yumurtalar oluşur. 24 kro-
mozomlu yumurtalar normal bir sperm ile döllenirse 47 kromozomlu dişi ve erkek çocuklar oluşur. 22
kromozomlu yumurtaların normal bir spermle döllenmesiyle 45 kromozomlu çocuklar oluşur.

I. mayoz bölünme
1. ayrılmama Normal ayrılma
EDİTÖR YAYINEVİ

II. mayoz bölünme
Normal ayrılma Normal ayrılma 2. ayrılmama

Haploit Trizomik Trizomik Monozomik Monozomik Haploit Disomik Disomik Trizomik Monozomik
gamet
gamet (Normal) (Normal)
Mongol (Down sendromu) dişi ve erkek bireyler 47 kromozomludur. Bu bireyler geniş elli, kısa par-
maklı, tıknaz vücutlu, zeka özürlü ve kısır olurlar.

44 + XX 44 + XY

23 + X 21 + X 22 + X 22 + Y

45 + XX 45 + XY 43 + XX 43 + XY
Mongol Mongol Ölür Ölür
dişi erkek

B. GONOZOMLARDA AYRILMAMA
y Mayoz bölünme sırasında gonozom çiftlerinin ayrılmadan aynı gamete gitmesi durumudur. Böyle
bir durumda gametlerde eksik ya da fazla gonozom bulunurken otozom sayıları aynıdır.

Örneğin; dişi bireylerde XX kromozomu ayrılmazsa 22 + XX ve 22 + 0 kromozomlu yumurtalar oluşur.
Bu yumurtalardan 22 + XX olan yumurta normal sperm ile döllenirse 44 + XXX veya 44 + XXY kro-
mozom dağılımına sahip anormal bireyler oluşur. Eğer 22 + 0 kromozomlu yumurta normal sperm ile
döllenirse 44 + X0 veya 44 + Y0 (ölür) kromozom dağılımına sahip anormal bireyler oluşur.