Page 33 - 10. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ §
32 DOĞAL SİSTEMLER
32
KARSTİK ŞEKİLLERİN OLUŞTURDUĞU YER ŞEKİLLERİ

* Türkiye’de karstik şekiller daha çok Toroslar’da görülür. Kayseri, Sivas, Çankırı ve Konya çevre-
lerinde de karstik şekillere rastlanır.

Lapya
* Karstik şekillerin en küçüğüdür. Oluk ve oyuklardan oluşur.

Düden

* Düdenlerden yüzeydeki sular yer altına dalar. Düdenlere Batı Toroslar’da ve İç Anadolu’da rast-
EDİTÖR YAYINEVİ
lanır.
Dolin

* Çözünmeyle meydana gelir. Tava biçimindeki çanaklardan oluşur. Toroslar'da yaygın olarak görü-
lür.

Uvala

* Birbirine yakın dolinlerin birleşmesiyle oluşur. Bu tür şekillere daha çok Karaman’ın güneyinde,
Mut’un kuzeydoğusundaki Aksıfat Platosu’nda ve Göller Yöresi’nde rastlanır.

Polye

* Karstik şekillerin en büyüğüdür. Oluşumunda çözünme ve tektonik olaylar etkilidir. Akdeniz ve
Ege’de daha çok görülür. Başlıca polye türleri; Elmalı, Muğla, Bademağaç, Bozova, Çeltikçi, Kor-
kuteli ve Avlan’dır.

Traverten

* Antalya Ovası’nda travertenlere rastlanmaktadır. Antalya Ovası’ndaki travertenler basamak-
lar halindedir. Denizli Pamukkale’deki travertenler turizm açısından önemli bir yere sahiptir.

Obruk

* Yer altı mağaralarının çökmesiyle obruklar oluşur. Türkiye’de başlıca obruk türleri şunlardır;
Kızören, Çıralıdeniz, Meyil, Timraş, Suluobruk, Kuruobruk... Cennet ve Cehennem obrukları
Silifke yakınlarında bulunur.

Yer Altı Mağarası

* Türkiye’deki yer altı mağaralarının büyük bir kısmı Toroslar’da görülmektedir. Yarımburgaz
(İstanbul), Damlataş, Dim (Alanya), Karaca (Gümüşhane), Karain (Antalya), İnsuyu (Burdur),
Narlıkuyu (Mersin), Ballıca (Tokat) Türkiye’deki başlıca mağaralardır.

N
NOTOT
y Mağaraların tavanlarındaki sarkıtlar, tabanlarındaki dikitler, sarkıt ve dikit birleşmesiyle olu-
şan sütunlar çökelmeyle oluşur.