Page 221 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 221
SIF
SIFATLAR - SIFAT TAMLAMALARIATLAR - SIFAT TAMLAMALARI 4. ÜNITE 221
SIF
SIFATLAR ATLAR
• Sıfat tamlamalarına geçmeden önce sıfatları ve sıfatların türlerini kısaca hatırlayalım;
› Adları nitelik, renk, durum, biçim, sayı bakımından niteleyen ya da belirten sözcüklere sıfat denir.
› Adlar, evrendeki varlıkların karşılığı olan sözcüklerdir; sıfatlar ise bu varlıkların özellikleridir.
› Sıfatlar niteleyecekleri ya da belirtecekleri adlardan önce gelirler.
› Sıfatlar niteleme ve belirtme sıfatları olmak üzere ikiye ayrılır. Belirtme sıfatları da kendi içinde işaret sıfatları,
sayı sıfatları, belgisiz sıfatlar ve soru sıfatları olmak üzere dörde ayrılır.
NITELEME SIFATLARI
• EDİTÖR YAYINLARI
• İsimlere sorulan "nasıl" sorusunun cevabı olan sıfatlardır. Bu sıfatlar isimlerin niteliksel özelliklerini (renk, biçim,
hacim, durum) ortaya koyarlar.
̛ Örnek:
Ő Kara bulutlar sonsuz gökyüzünü kaplamıştı. Ő Küçülmüş kıyafetlerini ihtiyacı olanlara verirdi.
BELIRTME SIFATLARI
İşaret Sıfatları: İsimleri işaret ederek belirten sıfatlardır. Bu sıfatlar isimlere sorulan "hangi" sorusunun cevabıdır. (Bu
okul, öteki elbise, şu adam, o araba...)
Sayı Sıfatları: İsimlerin sayısını belirten sıfatlardır. Bu sıfatlar isimlere sorulan "kaç" sorusunun cevabıdır. (Üç kişi,
altıncı sıra, üçer dilim...)
Belgisiz Sıfatlar: İsimlerin sayılarını ve miktarlarını kesin olarak değil; yaklaşık, aşağı yukarı, belli belirsiz bildiren
sıfatlardır. (Bazı iller, birtakım sorular, çoğu insan, birçok gelişme...)
Soru Sıfatları: İsimlerin nitelik ve niceliklerini soru yoluyla öğrenmeyi amaçlayan, cevapları yine bir sıfat olan sözcük-
lerdir. (kaç tabak, hangi ülke, nasıl kıyafet...)
SIFAT TAMLAMALARIAT TAMLAMALARI
SIF
• Bir ismin kendisinden önce gelen sıfatlarla oluşturduğu söz grubuna sıfat tamlaması denir. Sıfatlarla isimler her-
hangi bir ek almadan tamlama oluşturur.
• Sıfat tamlaması hem niteleme hem de belirtme sıfatlarıyla oluşturulabilir. Ayrıca bir sıfat birden fazla ismi niteleyip
belirtebileceği gibi birden fazla sıfat da bir ismi niteleyip belirtebilir.
Sıfat tamlamalarında birinci kelime yani sıfat tamlayan, ikinci kelime yani isim tamlanan görevindedir.
̛ Örnek:
Ő Babasından kendisine eski bir ev kalmıştı. (“eski bir” söz grubu tamlayan, “ev” adı ise tamlanandır.)
Ő Birçok kişi seninle aynı fikirde. (“birçok” sıfatı tamlayan, “kişi” adı ise tamlanandır.)
Ő İkinci sınıfta, şiir okuma yarışmasında birinci olmuştum. (“İkinci” sıfatı tamlayan, “sınıfta” adı ise tamlanandır.)
Ő Nasıl bir kitap yazmayı planlıyorsunuz? (“Nasıl bir” söz grubu tamlayan, “kitap” adı ise tamlanandır.)
Ő Bu yol yürümekle bitmeyecek gibi. (“Bu” sıfatı tamlayan, “yol” adı ise tamlanandır.)
Ő Yaz tatilinde okunacak kitapları bavuluma yerleştirdim. (“Yaz tatilinde okunacak” sıfat grubu tamlayan, “kitapları”
adı ise tamlanandır.)
Ő Aşırı yağışlardan etkilenen bölgelerde inceleme başlatıldı. (“Aşırı yağışlardan etkilenen” sıfat grubu tamlayan,
“bölgelerde” adı ise tamlanandır.)