Page 409 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 409
MONOHİBRİT ÇAPRAZLAMA - DİHİBRİT ÇAPRAZLAMA İBRİT ÇAPRAZLAMA - DİHİBRİT ÇAPRAZLAMA
MONOH 2. ÜNITE 409
MONOHIBRIT ÇAPRAZLAMA • Mendel genetiğinde heterozigot karakter sayısı (n) ola-
rak bilinip hibritlik derecesi kullanılarak F 'in kendileş-
Mendel, bir karakter bakımından heterozigot bireylere 1
2
monohibrit demiştir. tirilmesiyle meydana gelen F dölünde genotip çeşidi
n
n
sayısı 3 , fenotip çeşidi sayısı 2 ile hesaplanabilir.
• İki saf dölün çaprazlanmasıyla elde edilen F dölünde
1
D
baskın özeliliğin ortaya çıktığını tespit etmiştir. DİHİBRİT ÇAPRAZLAMAİHİBRİT ÇAPRAZLAMA
Dişi Erkek • İki karakter bakımından heterozigot bireylere dihibrit
Heterozigot Heterozigot denir. İki karakter bakımından saf döllerin çaprazlan-
sarı tohumlu sarı tohumlu ması ile heterozigot genotipli F dölleri elde edilir. F
1
1
dölünde oluşan bireylerin kendi aralarında çaprazlan-
masıyla F dölü elde edilir.
EDİTÖR YAYINLARI
P: S s x S s 2
Homozigot Homozigot
S S SARI - DÜZGÜN YEŞİL - BURUŞUK s s
Tohum Tohum
D D SS DD ss dd d d
P:
G: S s x S s
Polen Yumurta
G: SD sd
F dölü: SS Ss Ss ss
1
Fenotip: Sarı (S): 3 Yeşil (s): 1 Genotip: Ss Dd
4 4 F :
1
Genotip: SS: 1 . Ss: 2 . ss: 1 Fenotip: SARI - DÜZGÜN
4 4 4
Dişi Erkek
Fenotip oranı = 3:1 Fenotip çeşidi = 2 Heterozigot Heterozigot
Genotip oranı = 1:2:1 Genotip çeşidi = 3 SARI-DÜZGÜN SARI-DÜZGÜN
• Monohibrit çaprazlama sonucunda 3 çeşit genotip, 2 S s S s
çeşit fenotip elde edilmiştir . P D d D d
n
n
Gamet çeşidi sayısı = 2 , Genotip çeşidi sayısı = 3 ile SsDd SsDd
hesaplanır. (n = Heterozigot karakter sayısı) G Polenler Yumurtalar
• Mendel yaptığı çalışmalarda farklı fenotipte homozi- SD Sd sD sd SD Sd sD sd
got bezelyeleri çaprazlayıp F dölünü oluşturmuştur. F dölü
2
1
F dölünün tüm bireyleri heterozigot ve aynı fenotipe Polenler
1
benzediğini saptamış ve bu duruma benzerlik ilkesi SD Sd sD sd
demiştir. Bireyin kendi genotipindeki başka bir bireyle SD SSDD SSDd SsDD SsDd
çaprazlanmasına kendileştirme denir. SSDd SSdd SsDd Ssdd
1. Ayrılma K Yumurtalar Sd SsDD SsDd ssDD ssDd
1. Ayrılma Kuralıuralı
Bir karakterin ortaya çıkmasından sorumlu alel genlerin sD
gamet oluşumu sırasına ayrılarak farklı gametlere gitme- SsDd Ssdd ssDd ssdd
sidir. Genetik çaprazlama sonuçlarının tahmin etmede sd
kullanılan diyagrama punnett karesi denir.
→ Sarı düzgün, (9) → Sarı buruşuk, (3)
Erkek Bireyin Gametleri → Yeşil düzgün, (3) → Yeşil buruşuk (1)
(Bb gametleri) Fenotip oranı: 9:3:3:1
B b
Bağımsız Açılım Kuralıuralı
Dişi Bireyin Gametleri Bağımsız Açılım K
(Bb gametleri) B BB Bb Gamet oluşumu sırasında farklı karakterler ile ilgili genler
b Bb bb
birbirinden bağımsız olarak ayrılırlar.