Page 440 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 440
440
Soyu Tükenen Türlerükenen Türler
Soyu T • Biyokaçakçılığı önlemek için en önemli adım yerel
• Bazı canlılar aşırı avlanma, nüfus artışı ve şehirleş- halkın sürekli eğitime tabi tutularak farkındalık yara-
meyle doğal yaşam alanları tahrip olduğundan Dünya tılmasıdır.
üzerinden yok olmuştur. Gen Bankalarıaları
Gen Bank
• Bunlardan bazıları şunlardır; dinozorlar, mamutlar, •
moa, Tazmanya kaplanı, Hazar kaplanı, Anadolu pan- Nesli tükenmekte olan canlıların veya bitkilerin gen
teri, yaban eşeği, aslan, çita, yılanboyun kuşu örnektir. kaynaklarının korunup saklandığı yerlere gen bankası
denir. Bu genler istenilen süreye göre saklanıp depo-
BIYOLOJIK ÇEŞITLILIĞIN KORUNMASI lanabilir.
Biyok
Biyokaçakçılıkaçakçılık • Kalıtsal hastalıkların tedavisinde DNA arşivi kurul-
• Yabani bitki ve hayvanlar ile bunların yumurtaları ve muştur. Ayrıca nesli tükenmekte olan bitkilerin de to-
EDİTÖR YAYINLARI
tohumlarının, parçalarının, kan ve kıllarının yetkili ku- humları gen bankalarında saklanmaktadır. Hücrelerin
rumların izni alınmadan yabancılar tarafından topla- biyolojik gelişimini durdurabilmek için soğuk bankalar-
narak yurt dışına götürülmesi biyokaçakçılık olarak da saklanmaktadır. Bunların yanında kan, embriyo ve
tanımlanmaktadır. sperm örnekleri de korunmaktadır.
• Ülkemizden en çok kaçırılan canlılar; böcekler, ke- • Ülkemizde, Ankara'da bulunan Dünya'nın en büyük 3.
lebekler, bitkiler, kuşlar, sürüngenler, çift yaşamlılar, gen bankasında bakteri, bitki ve mantar genleri sak-
yumuşakçalardır. lanmaktadır.
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. Türkiye’nin biyolojik çeşitliliğinin fazla olmasında; 3. Endemik türlerle ilgili,
I. Anadolu, Asya ve Avrupa kıtaları arasında doğal I. Ters Lale
bir geçit konumunda olması II. Huş yapraklı kızılağaç
II. Buzullaşma döneminde birçok canlı türü için sığı- III. Süslü Karanfil
nak bölge görevi yapmış olması IV. Tuz Gölü adaçayı
III. Türkiye’nin toprak yüzeyinin çok farklı ekolojik ya- V. Ginkgo biloba ağacı
pıya sahip olması
verilenlerden hangisi Türkiye’ye özgü bir tür de-
IV. Verimli tarım arazilerinde erozyonun gerçekleş- ğildir?
mesi
A) I B) II C) III D) IV E) V
verilenlerden hangileri etkili olmuştur?
A) I ve II B) I ve III C) I, II ve III Çözüm: Ginkgo biloba ağacı Çin'e özgü bir ağaçtır.
D) II ve IV E) II, III ve IV
Çözüm: Türkiye'nin üç kıta arasında bir ülke olması, fark-
lı dönemlerde birçok canlıya ev sahipliği yapması, farklı 4. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin zengin biyo-
toprak türlerinin kullanılması biyolojik çeşitliliği arttırırken lojik çeşitliliğine yönelik tehditlerden biridir?
erozyon biyolojik çeşitliliği azaltır. A) Tohum bankalarının oluşturulması
B) Hayvanların ve kuşların doğal alanlarının koruma-
ya alınması
2. Yeryüzünün yalnızca belirli bölgelerinde yayılış gös-
teren yerel ve ender (yaşam alanı belirli bir bölge ile C) Sürdürülebilir tarım alanlarının teşvik edilmesi
sınırlı) görülen canlılara denir. D) Aşırı sulama sonucu tarım alanlarının tuzlanması
Yukarıda tanımlanan olay aşağıdakilerden hangi- E) Nesli tehlikedeki canlıların veya endemik türlerin
sidir? korumaya alınması
A) Baskın tür B) Kilit taşı tür C) Endemik tür
Çözüm: Aşırı sulama sonucu tarım alanlarının tuzlanma-
D) Pandemik tür E) İndikatör tür
sı canlıları olumsuz etkileyeceğinden biyolojik çeşitliliği
Çözüm: Endemik tür, belirli bir bölgede görülen canlılardır. tehdit eder.