Page 436 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 436

436
        8) EROZYON                                       •   Orman yangınları sonucunda;
        •   Yer kabuğunun üst katmanlarının başta akarsular ve     › Ağaçlar yok olur.
           sel gibi çeşitli dış etmenlerle bir yerden başka bir yere     › Ekolojik denge bozulur.
           taşınması veya eritilmesine erozyon denir.
                                                             › Topraktaki organik maddeler kaybolur.
        9) DOĞAL HAYATIN TAHRIBI                             › Birçok  canlı  türünün  doğal  yaşam  alanlarının  yok
        •   İnsanlar tabiata bilerek ya da bilmeden yaptıkları mü-  olması gerçekleşir.

           dahalelerle doğal hayat alanlarının bozulmasına veya
           yok olmasına neden olmaktadır.
        •   Doğal yaşam alanlarındaki bitki ve hayvanların oluş-  11) BIYOLOJIK ÇEŞITLILIĞIN AZALMASI
           turduğu hayat birliği yaban hayatı olarak adlandırılır.  •   Biyolojik çeşitliliğin azalmasında ötrofikasyon, türlerin
       EDİTÖR YAYINLARI
           Sulak alanların kurutulması, aşırı avlanma gibi insan   aşırı kullanımı yeni türlerin ekosisteme katılması veya
           faaliyetlerinin sonucu yaban hayatının tahrip edilmesi   göç etmesi, hava, su, toprak, radyoaktif kirliliği, asit
           önemli bir çevre sorunudur.                     yağmurları küresel iklim değişikliği canlıların değişen
                                                           ortama uyum sağlayamaması başlıca nedenleri ara-
        10) ORMAN YANGINLARI                               sındadır.
        •  Doğal ya da insan kaynaklı sebeplerden ortaya çıkan  •   Bir türün ekosistemde yok olması madde ve enerji akı-

           ormanların kısmen veya tamamen yanmasıdır.      şında aksamalara neden olur.
        •  Yıldırım düşmesi, yanardağ patlaması ve yüksek sı- •   Ekosistemde türlerin yok olması biyolojik çeşitliliğin

           caklık gibi doğal sebeplerle orman yangınları meyda-  azalmasına, madde döngülerinin sürdürülebilirliği do-
           na gelebilir.                                   ğal kaynakların yenilenebilirliği kullanımı zarar görür.

                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
        1.  Asit yağmurları ile ilgili,                  3.  Doğal çevrenin bozulmasında ve kirliliğin oluş-

           I.  Tarihi eser kalıntılarına zarar verir.      masında,
           II.  Toprağın verimliliğini artırır.            I.  Nükleer atıklar     IV. Tıbbi atıklar
           III.  pH değeri 5,6’dan daha düşük yağışlardır.  II.  Besin atıkları    V.  Pestisitler

           verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?          III.  Sanayii atıkları
           A) Yalnız I       B) Yalnız II      C) I ve II  yukarıda verilenlerden hangisi en az etkilidir?
                    D) I ve III     E) I, II ve III        A) I     B) II     C) III    D) IV     E) V

        Çözüm: pH  değeri  5,6'dan  küçük  olan  asit  yağmurları   Çözüm: Doğal çevrenin bozulmasında ve kirliliğin oluş-
        toprağın verimini düşürür ve tarihi eser kalıntılarına zarar   masında besin atıkları en az etkilidir. Besin atıklarının bir
        verir.                                           kısmını ayrıştırıcılar çürütür.
        2.  Ekosistemlerle ilgili,                       4.  Ülkemizde hava kirliliğinin oluşmasında,
           I.  Nüfusun hızlı artması                       I.  Isınma amaçlı kullanılan fosil yakıtların yanması ile
           II.  İnşaat alanlarının kontrolsüz artması         oluşan gazın havaya verilmesi
           III.  Ağaçlandırma faaliyetlerinin artması      II.  Sanayi tesislerinden salınan gazlar
           IV. Sanayileşmenin artması                      III.  Motorlu araçlardan salınan gazların havaya veril-
                                                              mesi
           yukarıda verilenlerden hangileri biyolojik çeşitli-
           liğe zarar verir?                               durumlarından hangileri etkilidir?
           A) I ve III      B) I ve IV        C) II ve III  A) Yalnız I      B) Yalnız II      C) I ve II

                  D) I, II ve IV   E) I, II, III ve IV              D) I, II ve III   E) II ve III
        Çözüm: Nüfusun hızlı artması, kontrolsüz yapılaşma, sa-
        nayileşmenin artması ekosistemdeki biyoçeşitliliği olum-  Çözüm: Fosil  yakıtlarının  yanması,  sanayi  tesislerinde
        suz etkiler.                                     salınan gazlar, egzoz gazları hava kirliliğine neden olur.
   431   432   433   434   435   436   437   438   439   440   441