Page 526 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

526
Limanlar • Osmanlı Devleti’nde, Istanbul’da Haliç’in girişinde çok
• Liman ticareti, Osmanlı ülkesinde kaynakların etkin ve sayıda kapan oluşturulmuştur.

verimli şekilde kullanılmasını sağladı. • Birçoğunun anısı bugün semt adı olarak sürmektedir
• Ticaret, ulaştırma, deniz ve denizcilik ile ilgili faaliyet- (Unkapanı, Yağkapanı, Balkapanı gibi).
ler bir bütün olarak liman ticaretini ve çalışma hayatını Bedesten
oluştururdu.
• Osmanlı Dönemi’nde Istanbul, Izmir, Trabzon, Isken- • Içinde değerli eşya satılan kapalı çarşılardır.
derun, Mersin, Beyrut ve Selanik gibi liman kentleri, • Bedestenler önceleri kumaş ve bez satılmak için ya-
yakın çevrelerindeki bölgelerden gelen tarımsal ham- pılmış, sonraları kıymetli mallar ve antika eşya alım-
EDİTÖR YAYINLARI
maddelerin dışarıya pazarlandığı yerlerdi. satımına tahsis edilmiştir.
Kervansaraylar Pazar Yeri
• Kervansaraylar ticaret yolları üzerindeki konak yerleri- • Osmanlı Devleti’nde haftanın belirli günlerinde şe-

dir. Kervansaraylarda; yatakhane ve aşhaneler, erzak hirde, kasabada ya da köyde bulunan ahalinin giyim,
ambarları, ticari eşya depoları, yolcuların hayvanları gıda gibi gereksinimlerini karşılamak amacıyla kuru-
için ahırlar, samanlıklar, mescitler, kütüphaneler, ha- lan alanlardır.
mamlar, hastane, eczane ve gelir ile gider hesaplarını
yapan memurlar bulunurdu. • Bu yerlerde tezgah açanlar genel olarak yetiştirdikleri
ürünü satarlardı.
Kapan
• Osmanlı kentlerinde, yiyecek maddelerinin toptan sa- Çarşılar
tıldığı, fiyatlandırma ve pazarlama işlemlerinin yapıl- • Şehir içinde alışverişin yapıldığı, her dönem canlı ka-
dığı yerdir. lan mekanlardır.
• Bir kapanda; hân, mağaza, depo, bodrum, çardak ve • Çarşı genelde bedesten adı verilen kapalı mekanlar-

iskele gibi birimler bulunurdu. daki dükkanların etrafında toplandı.

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR

1. Osmanlı Devleti kara ve deniz ticaretini geliştirmek 2. Osmanlı Devleti'nde esnaf örgütlerini oluşturan
amacıyla çeşitli tedbirler almıştır. loncaların,
Aşağıdakilerden hangisi bu tedbirlerden biri de- I� fiyat ve miktar tespiti yapmakta sorumlu olması,
ğildir? II� usta-çırak ilişkisi içinde mesleki eğitim vermesi,
A) Hakim olduğu deniz kıyılarında limanlar kurması III� devlet ile esnaf arasındaki ilişkileri yürütmesi
B) Şehir merkezlerinde her kesimin alışveriş yapabi- hangileri esnaflar arasında oluşabilecek haksız
leceği kapanlar inşa etmesi rekabetlerin önüne geçmeye yöneliktir?
C) Önemli ticaret yolları üzerinde kervansaraylar inşa A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
etmesi
D) I ve III E) II ve III
D) Derbentçiler ve mekkariciler gibi teşkilatlar kur-
ması
E) Ticari alanda tekelciliği teşvik etmesi

Çözüm: Osmanlı, piyasadaki ürün darlığına bağlı olarak Çözüm: Lonca Teşkilatı piyasada fiyat ve ürün kontrolü
ortaya çıkan tekelciliği önlemeye çalışmıştır. yaparak aynı zamanda narh denilen fiyat ayarlaması ya-
parak haksız rekabetin önüne geçmiştir.