Page 527 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

OSMANLI VAKIF SISTEMIAKIF SISTEMI
OSMANLI V 7. ÜNITE 527
• Vakıf, kişilerin kendilerine ait mallarını veya paralarını belirli bir hizmetin yerine getirilmesi amacıyla eğitim, din,
sağlık, bayındırlık gibi sosyal ve kültürel alanlarda hizmet verecek kuruluşlara bağışlamasıdır.
• Sosyal devlet anlayışı ile hareket eden Osmanlı Devleti halkın dinî, askerî ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için
hizmet veren çeşitli vakıflar bulunmaktaydı.
• Vakıflar başta padişah, padişah eşleri ve kızları, devlet adamları ve hayırseverler tarafından kuruldu.

• Bu yolla medreseler, hastaneler, camiler, kütüphaneler, kervansaraylar vs. yapıldı.
• Bir vakfın kuruluşunda takip edilen yol ana hatlarıyla şöyleydi:

› Osmanlı sosyal hayatında vakıflar çeşitli alanlarda faaliyet gösterirlerdi.
› Vakıf kurucusu, giderlerin karşılandığı herhangi bir hizmet birimini (cami, medrese vb.) inşa ettirir, daha sonra bu
EDİTÖR YAYINLARI
müessesenin ihtiyaçlarını karşılayacak miktarda gelir temin edecek kaynaklar tahsis ederdi.
› Bu kaynaklar genellikle arazi, dükkân, çarşı, han gibi gayrimenkullerden oluşurdu. Söz konusu vakfın idaresi için
bir idareci (mütevelli) tayin edilir ve vakfın tüzüğü (vakfiye) düzenlenirdi.
› Böylece vakıflar sayesinde şehirler imar edilir; eğitim, sağlık ve kültür işleri yürütülürdü.
• Osmanlı Devleti’nde vakıf sistemi sayesinde;

› Kasaba ve şehirlerin sosyal ihtiyaçları karşılandı.
› Yerleşim yerlerindeki belediye hizmetleri kolaylaştı.
› Köprü, han ve kervansarayların işletilmesi yanında, yolların güvenliği sağlandı.

› Sağlık, eğitim ve öğretim alanlarındaki hizmetlerin masrafları karşılandı.
› Vakıflarda biriken paralar, tüccarlara kredi olarak verilerek ticaretin gelişmesine katkıda bulunuldu.
› Fethedilen yerlere Türk kültürünün yerleşmesi sağlandı.

› Toplumda dayanışma ve başkasına iyilik yapma duygusunu geliştirdi.
› Toplumun birik ve beraberliğine katkıda bulunuldu.