Page 594 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

594
5. ÇIĞ
• Türkiye'de çığ olayı daha çok Doğu Anadolu Bölgesi'nde görülür. Bingöl, Tunceli, Bitlis, Malatya ve Erzincan çığ
olayının sık görüldüğü yerlerdir.

6. ORMAN YANGINLARI
• Türkiye'de orman yangınları daha çok Akdeniz, Ege ve Marmara kıyılarında görülmektedir. Orman yangınlarının
en çok görüldüğü dönem ise yaz mevsimidir. Ülkemizdeki orman yangınlarının %97'si haziran ve ekim aylarında
gerçekleşmektedir.
AFETLERDEN K
AFETLERDEN KORUNMA ORUNMA
• Doğal afetlerden bazıları önlenemez. Deprem, volkanizma, tsunami ve kasırga bu tür olaylardandır.
EDİTÖR YAYINLARI
• Deprem önlenemeyen bir doğal afettir. Ancak bazı önlemler alınarak etkileri azaltılabilir.
• Deprem kuşakları üzerinde yerleşim yerleri kurulmamaya özen gösterilmeli, konutların kurulduğu arazilerin zemin-
lerinin sağlam olmasına ve inşaatta kullanılan malzemelerin depreme dayanıklı olmasına dikkat edilmelidir. Çok
katlı binalar yerine az katlı binalar yapılmalıdır. Deprem çantası hazırlanmalıdır. Deprem sırasında güvenli bir yer
bulunup diz üstü çökmeli, merdivenlere gidilmemeli, balkona çıkılmamalı ve asansör kullanılmamalıdır.
• Volkanların etkili olduğu alanlarda yerleşim birimleri kurulmamalı ve erken uyarı sistemleri kullanılarak bölge bo-
şaltılmalıdır.
• Tsunami tehlikesi olan yerlerde yerleşim birimleri kurulmamalı ve erken uyarı sistemleri kurulmalıdır.
• Kasırga ve fırtınalar önlenemeyen afetlerdendir. Erken uyarı sistemleri kurularak ve muhtemel afet bölgelerine
sığınaklar yapılarak önlemler alınabilir. Ayrıca en az bir haftalık su ve yiyecek stokları yapılmalıdır. Fırtına ve ka-
sırgadan önce çatılar sağlamlaştırılmalı, pencere ve kapılar kapatılmalıdır. Afet başladığında içeride kalınmalıdır.
Dışarıda ise ağaç ve duvar diplerine sığınılmalıdır.
• Heyelan afetinin yaşanmasında insanlar da etkili olmaktadır. Heyelan bölgesinde yerleşim yeri kurulması can ve

mal kaybını arttırmaktadır Heyelana hassas yerler yerleşime açılmamalıdır.
• Yıldırımdan korunmak için paratoner adı verilen bir araç üretilmiştir. Bu araçlar binalara monte edilmekte ve elekt-

rik enerjisinin toprağa geçmesini sağlamaktadır. Yıldırım tehlikesine karşı ağaç, direk ve sudan uzak durulmalıdır.
Metal şeyler taşınmamalıdır. Araç içinde metallere dokunmadan, camlar kapatılarak beklenmelidir.
• Kuraklık yavaş gelişir, tahmin edilmesi zordur. Ayrıca etkisi uzun sürer. Kuraklığa karşı içme ve kullanma suyunu
tasarruflu kullanmalıyız. Tarım alanlarını sulamak için damla sulama yöntemlerini kullanmalıyız.
• Erozyon ağaçsız bölgeler ve yağmur alan yamaç kesimlerinde daha çok görüldüğünden gerekli alanlara ağaçlan-
dırma yapılmalıdır.
• Sel ve su baskınları ihtimaline karşı ağaçlandırmaya önem verilmelidir.

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR

1. Aşağıdakilerden hangisi depremlere karşı alına- 2. Aşağıdaki afetlerden hangisinde insan etkisi yok-
bilecek önlemlerden biri değildir? tur?
A) Depreme dayanıklı binalar inşaa etmek A) Sel B) Erozyon
B) Yerleşim birimlerini fay hatlarından uzak kurmak C) Heyelan D) Volkanizma
C) Ağaçlandırma yapmak E) Taşkın
D) Çok katlı binalar yapmamak
E) İnsanları depreme karşı bilinçlendirmek Çözüm: Sel, erozyon, heyelan ve taşkın olaylarının oluş-
masında insan etkisinden bahsedilebilir. Fakat volkaniz-
Çözüm: Ağaçlandırma yapmak depreme karşı alınabile- ma doğada kendiliğinden olan bir afettir. İnsan etkisi yok-
cek bir önlem değildir. Erozyona karşı ağaçlandırma ya- tur.
pılabilir.