Page 592 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

592
• Orman yangınlarında yer şekillerinin de büyük bir et- • CBS, afetlerin zararlarının azaltılmasında güvenilir,
kisi vardır. Yamaçtan yukarıya doğru gelişen yangınlar hızlı ve kolay kullanımı açısından çokca tercih edil-
hızla ilerler. mektedir.
• Düz arazilerde yangının ilerleme hızı daha düşüktür. • Afet yönetiminde CBS kullanılmasının nedeni; yıkım-
ları kontrol altında tutmak, afetin neden olduğu sonuç-
› Orman yangınları en çok Afrika ve Güney Afrika
kıtalarında görülmektedir. Bu bölgede meydana ları azaltmak ve kaynakların korunmasına yardımcı
olmaktır.
gelen yangınların önemli bir kısmı kasıtlı olarak
insanlar tarafından çıkarılmıştır. Ayrıca Akdeniz • CBS sayesinde;
ülkeleri, Güneydoğu Asya ve Kanada'da orman › Veri paylaşımı kolay olmaktadır.
yangınları görülmektedir.
› Bir yere gitmeden, çok kısa sürede çeşitli kurum-
B) II TÖR YAYINLARI
› Orman yangınları oksijen ve karbon döngüsünü lardaki değişik verilere ulaşılabilmektedir. Güncel-
olumsuz etkilemektedir. lemeler anında yapılabilmektedir.

› Hızlı veri analizleri yapılmakta ve kolay çözümler
AFET YÖNETİMİNDE CBS ve çok yönlü görselleştirme imkânı sunulmaktadır.
• Dünyada ve ülkemizde doğal afetlerin zararlarını en › Farklı haritalara, grafiklere ve tablolara ulaşmak

aza indirmek için CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi) yöntemi kolay olmaktadır.
kullanılmaktadır.

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. Aşağıdaki harita üzerinde beş farklı alan numaralarla 3. I� Havadaki nem oranının yüksek olması orman yan-
gösterilmiştir. gınlarını arttırır.

II� Yangının oluşması ve yayılmasında rüzgarın etkisi
I
III büyüktür.
III� Orman ve orman altı örtüsünün kuru olması yan-
II IV gını zorlaştırmaktadır.

IV. Yamaçtan aşağıya doğru gelişen yangınlar hızla
V V. Hava sıcaklığının yüksek olması yangını arttıran
ilerler.
EDİ C) III D) IV E) V Orman yangınları ile ilgili yukarıda verilen bilgiler-
Verilen bu alanların hangisinde tropikal fırtınala-
etmenlerdendir.
rın görülmesi beklenir?
A) I
den hangileri yanlıştır?
Çözüm: Tropikal fırtınalar tropikal bölgelerde görülür. Ve-
C) Yalnız III
B) II ve IV
A) I ve III
rilen harita üzerindeki IV numaralı alan tropikal kuşakta
yer alan Endonezya ve çevresini göstermektedir.

2. I� Kuraklık IV. Erozyon D) IV ve V E) Yalnız V
II� Hortum V. Orman yangınları
III� Heyelan

Yukarıda verilen doğa olaylarının hangisinin afete
dönüşmesinde insanoğlunun etkisinden söz edi-
lemez? Çözüm: Yangının oluşması ve yayılmasında rüzgârın
etkisi büyüktür. Yamaçtan aşağıya doğru gelişen yangın-
A) I B) II C) III D) IV E) V
lar hızla ilerler. Hava sıcaklığının yüksek olması yangını
Çözüm: Hortum bulutlardan yere kadar uzanan büyük bir arttıran etmenlerdendir. Havadaki nem oranının yüksek
yıkıcı güce sahip olan doğal felakettir. İnsanoğlunun hor- olması orman yangınlarını azaltır. (I) Orman ve orman altı
tum üzerinde bir etkisi yoktur. örtüsünün kuru olması yangını kolaylaştırmaktadır. (III)