Page 437 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 437
OSMANLI'DA SÖZLÜ VE YAZILI KÜLTÜR - OSMANLI'DA ZANAAT, SANAT VE KÜLTÜR FAALİYETLERİ 4. ÜNİTE - 3. TEST 437
Osmanlı'da Sözlü ve Yazılı Kültür Osmanlı'da Şehir Planlaması: Osmanlı Devle-
• Türklerin Anadolu’ya yerleşmeye başlamasıyla ti’nin hâkimiyet kurduğu Anadolu ve Rumeli’de şe-
Orta Asya sözlü kültürü, Anadolu ve İslam kültü- hir kültürü, Türk ve İslam kültürü başta olmak üzere
rüyle etkileşime geçerek yeni bir sözlü kültür gele- diğer kültürleri de özümseyerek biçimlendi. Osmanlı
neği oluşturmuştur. Devleti öncelikle, Türkiye Selçuklularının şehir mira-
• Destanlar, halk hikâyeleri ve şiirlerin yanında söz- sı üzerinde gelişti. Sonraki dönemlerde ise şehirlere
lü kültür, en iyi örneklerini gösteri sanatlarında kendi kültürünü yansıttı. Şehirler genelde ticari faa-
vermiştir. Köy seyirlik oyunları, kukla, karagöz, liyetlerin yoğunlaştığı güzergâhlar üzerinde kuruldu.
meddah ve orta oyunu, sözlü kültürel geleneğinin Osmanlı Devleti'nde; cami, bedesten ve imaret klasik
en zengin unsurlarını taşıyan tiyatro örnekleridir.
dönem Osmanlı şehir planına hâkim unsurlardı. Şe-
EDİTÖR YAYINLARI
• Osmanlılarda yazılı kültürün önemli bir bölümünü hirlerin birinci bölümü denilen çarşı dışındaki yerle-
İslam medeniyeti etkisiyle gelişen divan edebiyatı
oluşturur. Divan edebiyatı, Oğuz Türklerinin Ana- şim yerleri ise mahallelerden oluşuyordu.
dolu’da oluşturdukları Türk-İslam kültürünü anla- Osmanlı Mimari Anlayışı: Osmanlı mimarisinin
tan, Fars ve Arap edebiyatlarının yazım özellikle- temel ögesini külliyeler, külliyelerin ana unsurunu ise
riyle gelişmiş klasik Türk edebiyatıdır. camiler oluştururdu. Osmanlı'da mimari alanda en
Osmanlı'da Zanaat, Sanat Ve Kültür önde gelen isim Mimar Sinan'dır. Siyasi alanda elde
Faaliyetleri edilen başarı Osmanlı mimarisine de yansımıştır.
II. Murat Dönemi'ndeki Kültürel Gelişmeler: Osmanlı El Sanatları: Osmanlılarda İznik, Bursa,
Osmanlı padişahları içerisinde asıl kültür hareketle- Edirne ve İstanbul zanaat, sanat ve kültür faaliyetle-
rini başlatan, koruyup geliştiren, Türkçe'nin büyük rinin merkezi hâline gelmiştir. Başlıca el sanatları;
devlet dili olmasına zemin hazırlayan, alimler ve sa- ahşap, taş işlemeciliği, dokumacılık, çinicilik ve hat
natkarlar ile haftada bir iki gün görüşüp konuşan
Sultan II. Murat'tır. Usta bir şair olan II. Murat Arap- sanatıdır. Osmanlı'da; nakkaşlar, kuyumcular, kâtip-
ça ve Farsça'dan Türkçeye eserler tercüme ettirerek ler, ciltçiler, çiniciler, kumaş dokuyucuları, maden
Türkçe'nin gelişmesine katkıda bulundu. Döneminde işi yapan kazgancılar, ahşap işleriyle uğraşan kün-
mimari alanda birçok eser yapıldığı için Ebü'l Hayrat dekârlardan oluşan sanat ve zanaat grupları da bu-
diye anıldı. lunmaktaydı.
1. Osmanlı hanedanı, diğer pek çok hanedandan farklı 2. Daha ilk öğrenimleri sırasında kuvvetli bir dil ve ede-
olarak tarih sahnesinde sanatkar mizaçlı sultanla- biyat eğitimi alan Osmanlı sultanlarından pek çoğu
rıyla yer almıştır. Iyi bir eğitimden geçen Osmanlı özellikle dini ve tasavvufi içerikli şiir yazmış, bir kıs-
şehzadeleri ve sultanları, daha ziyade musikiye ve mı da divan tertip edecek kadar şairlik vasıflarını ön
şiire ilgi göstermişlerdir. plana çıkarmışlardır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Buna göre;
A) Osmanlı’da şair sultanlar kültürü vardır. I� Osmanlı sarayında kültür ve sanat hayatı canlı
B) Osmanlı saraylarında kültür ve sanat hayatı can- tutulmuştur.
lı tutulmuştur. II� Osmanlı sultanları dini içerikli şiirler dışında şiir
C) Sultanlar birçok sanat faaliyetlerini desteklemiş- yazmamışlardır.
tir. III� Osmanlı sultanları kültürel alanda sadece şiir ile
D) Bütün padişahlar şiir yazmıştır. meşgul olmuşlardır.
E) Osmanlı sultanları çocukluktan itibaren sanatla yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
iç içe yaşamıştır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
