Page 140 - 11. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

8. ÜNİTE: ELEŞTİRİ
Eleştiri KAZANIM TESTİ 1

8. “Beni tanıyanların hepsi bilir; hayran olduğum yahut 11. Türk edebiyatında Batılı anlamdaki eleştiri Tanzimat
sadece beğendiğim şairler için kavgadan da çekinmem, Dönemi’yle başlamıştır. Bu dönemde başlangıçta bir
alaya alınmaktan da korkmam. Ama bir de beğenmedim yönteme dayanmayan, bir dönemi veya eser sahibini
mi, istedikleri kadar menfi adam desinler, yıkıcı desinler, yerme anlayışıyla eleştiriler yazılmışsa da zamanla
gene de beğenmem.” olgun örneklere ulaşılmıştır. Namık Kemal’in
Tahrib-i Harabat adlı eseri, Türk edebiyatında Batılı
Bu düşüncede olan bir eleştirmen ile ilgili aşağıda- I
kilerden hangisi söylenemez?
anlamdaki ilk eleştiri örneklerindendir. Ziya Paşa’nın
A) Eserlerini yazarken değer yargılarını ön planda tutar. Şiir ve İnşâ adlı makalesinde Türk şiirinin dili eleştirilir.
B) Eleştirilerinde duygularını yener ve nesnel bir tutum II
sergiler. Hüseyin Cahit Yalçın’ın Hayat ve Kitaplar ile Ahmet
III
C) Eleştirilerini kendi beğenilerine göre oluşturur. Şuayp’ın Kavgalarım adlı eserleri Servetifünun Dönemi’n-
D) Eleştirmenlerin zevk ve beğenilerinden soyutlanama- IV
yacağını örnekleyen bir kişidir. deki eleştiri türünün tanınmış örneklerindendir. Millî Ede-
E) Eleştiri metinlerini oluştururken gözü kara bir tavır biyat Dönemi’nde ise Ali Canip Yöntem’in Millî Edebiyat
sergilemektedir. Meselesi ve Cenap Bey’le Münakaşlarım adlı eseri türü-
V
nün tanınmış örneğidir.

Bu parçadaki altı çizili eleştiri eserlerinden hangile-
9. Bu romanda Anadolu insanının; tarihin derinliklerinden rinin yeri değiştirilirse parçadaki sanatçı-eser eşleş-
süzülüp gelen yaşam biçimini, doğayla kaynaşmasını, tirmesi doğru olur?
insana ve olaylara bakışını buluyoruz. Yazar, kahraman- A) I ve II B) I ve III C) II ve V
ların sorunlarına sahip çıkma, onların duygu ve düşünce-
lerine ortak olma ve yapıtlarında bunları yansıtma çabası D) III ve IV E) IV ve V
içinde. Bütün bunları da abartmadan, yalın, özlü bir anla-
tımla sunuyor okurlarına. Anlatımını konuşma dilinin sun-
duğu olanaklarla zenginleştirip güçlendiriyor. 12. Servetifünun edebiyatında şair ve yazarlar edebî eleş-
Bu parçada aşağıdaki edebi türlerden hangisine tiri merkezli yazılarını Servetifünun dergisinde yayınla-
özgü nitelikler ağır basmaktadır? mışlardır. Cenap Şahabettin, eleştiri türünün bizde yeni
olduğuna ve özelliklerinin tam yansıtılamadığına ayrıca
A) Söyleşi B) Eleştiri C) Anı edebî bir eleştiri dilinin geliştirilmesi gerektiğine değinir.
D) Fıkra E) Makale Bu dönemdeki yazar ve şairler gibi Cenap da eleştirinin
bireysel olma durumuna değinmiştir. Mehmet Rauf, Halit
Ziya Uşaklıgil, Tevfik Fikret, Ahmet Şuayp gibi sanatçılar
da edebiyatımızda eleştiri türünün gelişmesine katkıda
bulunmuşlardır.
10. Aşağıdakilerden hangisi eleştiri türünün özellikle-
rinden biri değildir? Buna göre Cenap Şahabettin, edebiyatımızdaki eleş-
tiri türü ile ilgili olarak;
A) Açıklama, aydınlatma, değerlendirmelerle okura ve
yazara yol gösterme gibi bir tarafı vardır. I. yeni olması
B) Öncelikle konu olan şey tanıtılır; olumlu ve olumsuz II. özelliklerinin yansıtılamaması
yanlar bulunur. Ardından bir yargıya varılır. III. eleştireye özgü dilin bulunmaması
C) Eserin ve sanatçının başarısız olduğu yanlar kadar IV. hızlı gelişmesi
başarılı olduğu yanlar da gözler önüne konur.
D) Sanatın ve sanatçının daha iyiye yürüyebilmesinde V. bireysel olması
yapıcı ve ufuk açıcı olur. numaralandırılmış ifadelerden hangisine değinme-
E) Sanatçı hakkında taraflı ve ön yargılı görüşlere yer miştir?
verilir. A) I B) II C) III D) IV E) V

Markaj Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı
MARKAJ YAYINLARI 139