Page 113 - 11_matematik_beceri_temelli_soru
P. 113

KONULAR


                                • DAIRENIN ÇEVRESI VE ALANI



                           DAIRENIN ÇEVRESI                   Örnek:
              Bir çemberin kendisi ile iç bölgesinin birleşmesine Daire denir.

                               Yandaki şekilde verilen O merkezli
                               ve r yarıçaplı bir dairenin çevre   O        Şekildeki dairenin yarıçapı 3 cm
                 r      r    A  uzunluğunun dairenin çap uzunlu-  α  3 cm   ve ABC yayının uzunluğu
                     O         ğuna (2r) oranı  π sabit sayısını                  3π
                               DATA YAYINLARI
                               verir.                      A            C   |AùBC| =    cm olarak veriliyor.
                                                                                  2
                                                                  B
                                                           Buna göre m(AéOC) = α kaç derecedir?
                Dairenin çevre uzunluğu    =   Ç   = π ⇒ Çevre = 2πr dir.
                Dairenin çap uzunluğu  2r
                                                              Çözüm:

                                     Çevre uzunluğu        Yukarıda verilen dairenin yarıçapı r=3 cm ve
               NOT: Bütün çemberlerde            = 3,14
                                         Çap               m(AëOC) = α olduğundan
                                                                     α       α    3π
                  oranı sabit bir sayıdır. Bu sabit sayı π ile gösteri-  |AùBC| = 2πr    = 2π.3.   =     ⇒ α=90° olur.
                                                                    360      360   2
                  lir. π sayısı irrasyonel bir sayıdır.
              Yay Uzunluğu: Yarıçapı r olan O merkezli bir çemberde AB   Örnek:
              yayının uzunluğu |AïB| şeklinde gösterilir.
                                                                       A
                              AB yayını gören merkez açı α olarak
                              seçilirse  yay  uzunluğu,  bu  yayı   B  30°   Yandaki şekilde m(AëBC) = 30° ve
                     O        gören merkez açı ile orantılı oldu-            m(BëCD) = 20°
                 r       r                                           20°   C
                     α                         α                             |AïC| + |BïD| = 20 π cm olduğuna
                                                    olur.
              A            B  ğundan  |AïB| = 2πr  360°      D               göre dairenin yarıçap uzunluğu
                                                                             kaç cm'dir?
                 Örnek:
                   C                                          Çözüm:
                 6               Şekildeki O merkezli çemberde
                                                                       A
                 60°             m(BëAC) = 60°                               Yanda verilen dairede
              A               B
                      O
                                 |AC| = 6 cm dir.          B  30°            m(BïD) = 2.20° = 40°,
                                                                             m(AïC) = 2.30 ° = 60° ve
                                                                     20°   C
              Buna göre çemberin çevresi kaç cm'dir?                         m(BïD) + m(AïC) = 40° + 60° = 100°
                                                             D               olur.
                 Çözüm:
                    C                                       100° lik yay uzunluğu    20π cm ise
                                 Çemberde [OC] çizilirse
                 6 60°  6                                   360° lik yay uzunluğu    x cm olur.
                                 |OC| = |OA| = r
                 60° 60°                                                           20π . 360°
              A               B  m(OëAC) = m(OëCA) = 60° olur.  100°. x = 360°.20π   ⇒  x  =
                   6  O   6                                                          100°
                                 Bu durumda OAC eşkenar üçgen             ⇒ x = 72π cm
                                 ise r = 6 cm bulunur.
              Çemberin çevresi = 2πr = 2π . 6 = 12π cm bulunur.   Ç = 2πr = 72π ⇒ r = 36 cm olur.


                                                        111
   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118