Page 9 - 11_matematik_beceri_temelli_soru
P. 9

y                                      π
                       Kotanjant                            TANIM:  f : R - � + kπ, k∈Z� → R, f(x) = secx şek-
                        ekseni     B  cotα                               2
                                         α  K(cotα,1)          linde tanımlanan fonksiyona Sekant fonksi-
                                         P                     yonu, g: R - �kπ, k∈Z� → R, g(x) = cosecx şek-
                                     α    A                    linde  tanımlanan  fonksiyona  kosekant
                          -1     O        1   x
                                                               fonksiyonu denir.

                                   1                        NOT: Tanımlı olduğu aralıkta
                                                                                 2
                                                                                         2
                                                                        2
                                                                  2
                 Birim çember üzerinde P noktası verilsin ve bu nok-  1 + tan x = sec  x ve 1 + cot x = cosec  x olur.
                 tayı orijine birleştiren [OP nin x ekseni ile yaptığı pozi-
                 tif yönlü açının ölçüsü  olsun.
                                                           Trigonometrik Fonksiyonların İşaretleri
                 Birim çembere teğet olan y = 1 doğrusuna kotanjant   Ölçüsü  olan bir açının herhangi bir trigonomet-
                 ekseni denir. AOP açısının bitiş kenarının kotanjant   rik değerinin işaretini belirlemek için bu açının bitim
                                   -1 DATA YAYINLARI
                 eksenini  kestiği  K  noktasının  apsisine  açısının   kenarının birim çemberi kestiği noktanın koordinat-
                 kotonjantı denir ve |BK| = cot olur.
                                                           larına bakılır. Bu noktanın apsisinin işareti cos nın,
                                                           ordinatının işareti sin işaretidir.
                                π
                  NOT: k ∈ Z ve ≠   k olmak üzere tanα.cot = 1
                                2                                              y
                    olur.
                                                               cos -                       cos +
                                                               sin +                       sin +
                             π                                          2. Bölge 1. Bölge
                  TANIM: f : R -� + kπ, k∈Z� → R, f(x) tanx biçiminde   tan -              tan +
                             2                                 cot -     (-, +)  (+, +)    cot +
                    tanımlanan fonksiyona tanjant fonksiyonu ,
                                                                        3. Bölge 4. Bölge     x
                  g: R - �kπ, k∈Z� → R, g(x) = cotx biçiminde tanımla-  cos -   (+, -)  (+, -)  cos +
                  nan fonksiyona kotanjant fonksiyonu denir.    sin -                    sin -
                                                                tan +                    tan -
                                                                cot +                    cot -
                 Sekant ve Kosekant Fonksiyonları
                                                              Örnek:
                                  y
                                   M                       Aşağıda verilen trigonometrik değerlerin işaretini
                                                           bulunuz
                                         K                 a) cos 78°    b) sin 315°
                                 cosecα  1 α  1  L         c) tan 223°   d) cot 128°

                         -1      O         secα   x           Çözüm:

                                                               2. Bölge          y            1. Bölge
                                                            0° < 128° < 180°                0° < 78° < 90°
                                                             olduğundan 2.                olduğundan 1. böl-
                                                             bölgededir. 2.               gededir. 1. bölgede
                 m(LëOK)= olmak üzere birim çember üzerindeki K   bölgede kotanjant      kosinüs fonksiyonu
                 noktasından çizilen teğetin x eksenini kestiği L nok-  fonksiyonu negatif   x  pozitif olduğundan
                 tasının apsisine  açısının sekantı denir ve bu ifade   olduğundan cot     cos 78° > 0 dır.
                                                             cot128° < 0 dır.
                 sec ile gösterilir. |OL| = secolur. K noktasından
                                                                   3. Bölge             4. Bölge
                 çizilen teğetin y eksenini kestiği M noktasının ordi-
                                                               0° < 223° < 270° oldu-  0° < 315° < 360° oldu-
                 natına açısının kosekantı denir ve bu ifade cosec   ğundan 3. bölgededir. 3.   ğundan 4. bölgededir. 4.
                 ile gösterilir. |OM| = cosec olur.          bölgede tanjant fonksi-  bölgede sinüs fonksiyonu
                                                              yonu pozitif olduğundan    negatif olduğundan
                                                                 tan 223° > 0 dır.   sin 315° < 0 dır.

                               1              1            Bir Açının Trigonometrik Değerinin Dar Açı Cinsin-
                  NOT: sec =      ve cosec =    'dır.    den Yazılması: Analitik düzlemin birinci bölgesinde
                             cos            sin
                                                           olan  bir dar açının ölçüsü olmak üzere tümleri
                                                           90- biçiminde ifade edilir.



                                                         7
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14