Page 39 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı

BIÇIM BILGISI 37
EK -DEN HÂLİ (AYRILMA/ÇIKMA HÂL EKİ)
Sözcüklere eklenerek onlardan yeni söz- Yapılan işin “nereden” başladığını belirtir.
cükler türeten veya sözcüklerin cümle için- Bu eki alan sözcükler cümlelerde genellik-
de görev almasını sağlayan ses birliklerine le “dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı)” olur.
ek denir.
Örnek
ÇEKIM EKLERI
Eklendikleri sözcüklerin anlamını ve tü- F Okul- dan geldi.
rünü değiştirmeyen ancak cümle içindeki F İş- ten ayrılmış.
görevlerini belirleyen eklerdir. Çekim ekleri
şunlardır:
VASITA HÂLİ EKİ (-LA/-LE)
İSİM ÇEKİM EKLERİ Bu ek isimlere genellikle birliktelik ve araç
ilgisi gibi anlamlar katar:
HÂL (DURUM) EKLERİ
Örnek
-İ HÂLİ (BELİRTME HÂLİ EKİ)
Bu ek, yapılan işten etkilenen varlığı (nes- F Buraya babam-la gelmiştik. (birlik-
neyi) belirtir. Bu eki alan sözcükler cümle- telik)
lerin yüklemlerine sorulacak “Neyi?, Kimi?” F Karşıya vapur-la geçtiler. (araç il-
sorularından birine cevap verir: gisi)

Örnek

İLGİ HÂLİ EKİ (-IN/-NIN)
Kuşlar-ı gördüm.
F EDİTÖR YAYINEVİ
F Şiir-i ezberlemiş. İsimler arasında ilgi kuran bu eke tamlayan
eki de denir. Belirtili isim tamlamasında
tamlayana gelen ek, ilgi hâli ekidir.
-E HÂLİ (YÖNELME HÂLİ EKİ)
Örnek
Yapılan işin “neye, kime, nereye” yöneldiği-
ni belirtir. Bu eki alan sözcükler cümlelerde Araba-nın boyası aşınmıştı. (“Ara-
genellikle “dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı)” F
olur. banın boyası” söz grubu belirtili
isim tamlamasıdır.)
Örnek F Kalem-in ucu eğriydi. (“Kalemin ucu”

F Okul-a gittim. sözü belirtili isim tamlamasıdır.)
F Sınav-a katıldı.

EŞİTLİK HÂLİ EKİ (-CA/-CE)
-DE HÂLİ (BULUNMA/KALMA HÂLİ EKİ) Bu ek isimlere eşitlik dışında başka anlam-
Yapılan işin “nerede” gerçekleştiğini belir- lar da katar.
tir. Bu eki alan sözcükler cümlelerde genel-
likle “dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı)” olur. Örnek
Örnek F Kitapları kardeş-çe paylaştılar.

F Ev-de kimse yoktu. (gibilik - eşitlik)
Ben-ce sen bu soruyu çözersin.
F Okul-da misafir öğrenciler vardı. F
(görecelik)