Page 40 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı
P. 40

38                                                    BIÇIM BILGISI
       YALIN HÂLİ
       Hâl eklerini almamış isimler yalın hâldedir. Yalın hâldeki isimler cümlelerin yüklemlerine
       sorulan “Kim?, Ne?”sorularından birine yanıt verir.

              Örnek
        F    Gemi limanda bekliyor. (Ne?)
        F    Çocuk hızlı adımlarla yürüyordu. (Kim?)

       İYELİK (SAHİPLİK) EKLERİ
             EDİTÖR YAYINEVİ
       Varlığın kime veya neye ait olduğunu bildiren eklerdir. İyelik eklerini alan isimler “Neyin?,
       Kimin?” sorularından birine cevap verir. “-m, -n, -ı (-sı), -mız, -nız, -ları” ekleri iyelik eki
       görevindedir.
              Örnek
        F    Araba-n çok güzelmiş. (senin)
        F    Sınıfın duvar-ları boyandı. (Duvarlar sınıfa ait.)

               NOT

        Adın  belirtme  hâl  eki  (-i)  ile  3.  tekil  iyelik  eki  (-i)  karıştırılmamalıdır.  “-i”  ekini  alan
        sözcüğün başına “onun” adılı getirildiğinde ifade anlamlı olursa ek iyelik ekidir, ifade
        anlamsız olursa ek belirtme ekidir.
        F    (Onun) Defteri yırtılmış. (iyelik eki)
        F    (Onun) Defteri uzatır mısın? (belirtme hâli eki)
       ÇOKLUK EKİ (-LAR/-LER)
       Aynı varlığın birden fazla olduğunu bildiren ektir.
              Örnek

        F    çiçek - ler       F    odun - lar
                 çokluk eki                      çokluk eki



               NOT
        “-ler/-lar” eki sözcüğe çokluk anlamı dışında değişik anlamlar da katar:
        F    Teyzemler bize gelecek. (aile)
        F    Bugün dağlar kadar işim var. (abartma)

       TAMLAMA EKLERİ
       İsim tamlamalarını oluşturan eklerdir. Tamlayana gelen “-in (-nin)”; tamlanana gelen ”-i
       (-si)” eklerine tamlama ekleri denir.

              Örnek
        F    Sabri’(-n) -in notlar-ı
              tamlayan   tamlanan
                 eki        eki
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45