Page 81 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı

PARÇADA ANLAM 7. BÖLÜM 79

Kazanım: Karışık hâlde verilen cümlelerle anlamlı paragraflar oluşturur. Paragrafın
konusunu belirler. Metnin akışını bozan cümleyi bulur. Ana fikir ve ana duy-
guyu belirler. Yardımcı fikirleri belirler. Metne ilişkin sorulara cevap verir.
Paragrafta yararlanılan duyuları ayırt eder. Okuduğunu anlar, yorumlar. Bir
metnin yapısı ile ilgili özellikleri belirler.

PARAGRAF
EDİTÖR YAYINEVİ
Örnek
Bir düşünceyi tam olarak anlatabilmek için
bir araya getirilen cümleler topluluğuna pa- F "Az önce verdiğim ödevi hazırlıyor-
ragraf denir. lardı." cümlesinde açıklık ilkesin-
den söz edilemez. Çünkü cümlede
İYİ BİR PARAGRAFTA BULUNMASI GERE- birden fazla yargı çıkıyor: Ödev az
KEN ÖZELLİKLER önce mi verilmiş yoksa az önce mi
hazırlanıyordu belli değildir.
İyi bir paragraf şu niteliklere sahip olmalı-
dır: AKICILIK

DURULUK Söyleyişin pürüzsüz olması, bir yazının ko-
layca ve zevkle okunmasıdır.
Parçada yer alan cümlelerde gereksiz söz-
cük kullanılmamasıdır. DOĞALLIK (İÇTENLİK - SAMİMİYET)
Yapmacıklıktan, zorlama ifadelerden, ya-
Örnek
pay dil ve anlatımdan uzak durmaktır.
F Öğrenmeye yoğun bir istek duy- ÖZGÜNLÜK
duğu için ödevlerini her gün günü
gününe yapardı. Herkesten farklı olmak, kendi çizgisini be-
lirlemek, sıra dışı olmaktır.
("Her gün" ve "günü gününe" ifadeleri
aynı anlamı içerdiği için cümlede ge- ÖZLÜLÜK (DERİNLİK - YOĞUNLUK)
reksiz sözcük kullanımı söz konusudur.
Bu da duruluk ilkesine aykırıdır.) Anlatılmak istenenin en az sözle anlatıl-
ması durumudur. Bu özellikte anlatımın
gereksiz sözcüklerden, söz oyunlarından,
YALINLIK (SADELİK) mecazlı söyleyişlerden arınık olması gere-
kir. Atasözü ve deyimler bu anlatımın özel-
Sanatlı söyleyişlerden, benzetmelerden, liklerini taşır.
abartmadan uzak durmaktır.
TUTARLILIK
Örnek
Yazarın düşüncelerinde farklı tutum takın-
F Yaşlı kadının içine kurt düşmüş, mamasıdır. Paragrafın kendi içinde çelişki-
onu için için kemiriyordu. ye düşmemesidir.
Bu cümlede renkli yazılan ifadeler süslü
olduğu için yalınlığa aykırıdır. PARAGRAFIN ANLAM YÖNÜ
KONU
AÇIKLIK Konu; bir paragrafta ele alınan düşünce,
Bir konunun herkesin anlayabileceği, aynı olay ya da durumdur. Üzerinde söz söyle-
anlamı çıkarabileceği biçimde aktarılması- me gereği hissedilen duygu, düşünce, olay,
dır. durum ve her türlü kavrama konu denir.