Page 84 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı
P. 84
82 PARÇADA ANLAM
PARAGRAFIN YAPISI
NOT
Nitelikli bir paragraf üç bölümden oluşur:
Özellikle betimleme biçiminde başvuru- GİRİŞ BÖLÜMÜ
lan bir yöntemdir. Yazar, ayrıntıların se- Paragrafların giriş bölümleri genellikle tek
çiminde “görme, koklama, tatma, işitme cümle olur. Giriş bölümünde açıklanacak,
ve dokunma” duyularından yararlanır. anlatılacak, hikâye edilecek, tartışılacak
konu verilir.
Giriş Bölümünün Özellikleri:
EDİTÖR YAYINEVİ
Örnek F Giriş bölümünde konu ortaya atılır.
F Serin bir servi altı bulup kilimleri- Paragrafta neyin üzerinde durulacağı
açıklanır.
mizi serdik. Yan tarafımızda akan
derenin şırıltısı şair ruhuma yeni F Genellikle tek cümledir. Kendinden
ilhamlar bahşediyordu. Enfes kekik önce bir anlatım olduğu izlenimi vere-
kokularının mangalımızın üstündeki cek edatlara, bağlaçlara ve bazı sözle-
etlere ulaştığını umuyor, ekmekle- re bu bölümde yer verilmez.
rimizin içini alıp kızarmış etlere yer F Genelden özele (tümdengelim) ya-
açıyorduk. zılmış paragraflarda, paragrafın giriş
cümlesi aynı zamanda paragrafın ana
düşüncesidir.
Serin bir servi altı: dokunma duyusu F Tanımlama, açıklama, soru cümlesi bi-
Derenin şırıltısı: işitme duyusu çiminde kurulabilir.
Kekik kokuları: koklama duyusu
Örnek
Kızarmış etler: görme duyusu
F “Eleştirmenlerin görüşlerine gü-
venmeyen sanatçının başarılı ola-
DÜŞSEL ÖGELERE YER VERME cağına inanmıyorum.” cümlesi bir
Olağanüstü olayların bulunması, mecaz paragrafın ilk cümlesi olmaya uy-
anlamlı sözlerden yararlanma, benzetme gundur.
ve kişileştirmelerden yararlanma ve hayal
kurma düşsel ögeler olarak nitelenir. GELİŞME BÖLÜMÜ
Gelişme bir paragrafın en uzun bölümüdür.
Örnek Giriş bölümünde öne sürülen düşünce bu
bölümde desteklenir, ispatlanır.
F Martılar yoldaş oldu bize yolculuk
boyunca. Gelişme Bölümünün Özellikleri:
F Anka kuşu misali düştük bir deli F Gelişme bölümü; konuyu açıklayan
sevdaya, yolumuz belirsiz. ve ana düşüncenin ortaya çıkmasına
F Baktığımız yön, uçan halıdan aşa- katkıda bulunan yardımcı düşünceleri
ğıyı izlediğimiz manzarayla aynı içerir.
görüntüye sahip. F Konu, bu bölümde açılır. Bunun için
F Küçük arkadaşım minik fare, bazen de örneklerden, benzerliklerden, kar-
evin tüm hallerini bana fısıldardı. şıtlıklardan, tanık göstermelerden ya-
rarlanılır.