Page 169 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

BİÇİM BİLGİSİ (EKLER)GİSİ (EKLER)
BİÇİM BİL 1. BÖLÜM 169
EKLER
• Sözcüğün sonuna eklenerek yeni sözcükler türeten veya sözcüklerin cümle içindeki görevlerini belirle-
yen ses birliklerine ek denir.

̛ Örnek: Ő köy - lü - ler - den Ő bak - ış - lar - ın
kök ekler kök ekler
• Ekler, yapım ekleri ve çekim ekleri olmak üzere iki bölümde incelenir.

Yapım Ekleriapım Ekleri
Y
• Eklendiği sözcüğün anlamını değiştiren eklere yapım ekleri denir. Yapım ekleri isimden isim, isimden fiil,
fiilden fiil ve fiilden isim türetir. Ayrıca yapım eki almış sözcüklere gövde denir.

̛ Örnek: şeker - ci Ek sözcüğün anlamını değiştirmiştir. (Şeker: Tatlı olan yiyeceklerin genel adı.
kök yapım Şekerci: Şeker satan kimse ya da şeker satılan yer.)
eki

̛ Örnek: Ő utan - gaç - lık Ő bul - ma - ca Ő Türk - çe
fiil yapım yapım fiil yapım yapım isim yapım
kökü eki eki kökü eki eki kökü eki

Çekim Ekleri ŐYAYINLARI
Çekim Ekleri
• Eklendikleri sözcüklerin anlamını ve türünü değiştirmeyen ancak cümle içindeki görevlerini belirleyen
eklere çekim ekleri denir.
EDİTÖR
̛ Örnek: kitap - lar Ek sözcüğün anlamını değiştirmemiştir. (Kitap: Herhangi bir konuda yazılmış
isim çekim eser. Kitaplar: Ek; sözcüğün anlamını değiştirmemiş, çokluk anlamı katmıştır.)
kökü eki

̛ Örnek: Ő tanı - yor - uz gel - miş - ler Ő ağaç - tan
fiil çekim çekim fiil çekim çekim isim çekim
kökü eki eki kökü eki eki kökü eki
• Sözcük ve sözcük gruplarını birbirleriyle ilişkili hâle getirip cümle kurmamızı sağlayan ekler çekim ek-
leridir.

̛ Örnek: “Kapı” ve “kol” sözcüklerini birbirleriyle ilişkilendirip cümle kuralım.

kapının kolu → kapı - nın kol - u → Kapının kolu kırılmıştı.
çekim çekim
eki eki
• Çekim ekleri hem isimlere hem de fiillere getirilir. İsimlere getirilen ekler isim çekim ekleridir.

İsim Çekim Ekleri

Çoğul Eki İyelik (Aitlik) Ekleri Soru Eki Hâl (Durum) Ekleri
-ler / -lar -m / -ım / -im / -um / -üm mı / mi / mu / mü -ı / -i / -u / -ü
-n / -ın / -in / -un / -ün -a / -e
-ı / -i / -u / -ü / -sı / -su/ -sü -da / -de / -ta / -te
-mız / -miz / -muz / -müz -dan / -den / -tan / -ten
-nız / -niz / -nuz / -nüz -ın / -in / -un / -ün
-ları / -leri -nın / -nin / -nun / -nün