Page 174 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 174
174
Ayrılma / Çıkma (-den) Hâli: Varlığın çıkıp uzaklaştığı yeri gösterir. “-dan / -den / -tan / -ten” eki ayrılma
hâl ekidir.
̛ Örnek: çiçekten, parktan, elbiseden, kaşıktan, yerden, kuştan, üzümden���
İlgi Hâli (Tamlayan Eki): Bir ismin başka bir isimle ilgili olma durumunu belirtir. “-ın / -in / -un / -ün” ve “-nın /
-nin / -nun / -nün” ekleri ilgi hâl ekleridir.
̛ Örnek: Dolabın kapısı, defterin yaprağı, sınıfın içi, üzümün çekirdeği, kayanın üstü, mavinin tonu...
̛ Örnek: Okulun önünde bulduğu cüzdanı, müdüre götürdü.
ilgi hâli belirtme hâli yönelme hâli
EDİTÖR YAYINLARI
• İlgi hâli eki tamlayan eki olarak da adlandırılır.
{ Not: Hâl eki alan sözcükler, başka çekim veya yapım eklerini alabilir. Hâl eklerinden önce veya sonra
bu eklerden herhangi biri gelebilir.
ÇÖZÜMLÜ TEST
ÇÖZÜMLÜ TEST
1. Anadolu’da konukseverliğin başını kahve çeker. 3. Aşağıdakilerin hangisinde çekim eklerinden
Konuk olduğunuz köy ve kasabalarda bir kah- biri olan soru eki kullanılmamıştır?
ve içirmeden sizi bırakmazlar. Yolunuz böyle bir A) Bu bakımsız kümeste nasıl oturuyorsun?
Anadolu köyüne düşerse sakın ola ikramları geri
çevirmeyin! B) Dinî kuralları kimse size anlatmadı mı?
C) Oradan Marmara Denizi görünmüyor mu?
Yukarıdaki parçada altı çizili sözcüklerden
hangisi ismin hâl eklerinden birini almamıştır? D) Kurutulmuş hâlde mi istemişti?
A) Anadolu’da B) içirmeden
C) köyüne D) ikramları Çözüm: Soru eki, “mı/mi/mu/mü” ekidir. Bu ek A
seçeneği dışındaki seçeneklerde kullanılmıştır. A
seçeneğinde cümleye soru anlamı “nasıl” soru söz-
Çözüm: Anadolu’da, köyüne, ikramları sözcüklerin- cüğüyle kazandırılmıştır.
deki renkli sesler ismin hâl ekleridir. Ancak “içirme-
den” sözcüğü “meden” yapım ekini almıştır. 4. “-i” eki aşağıdakilerin hangisinde farklı bir iş-
levde kullanılmıştır?
A) Kalemi çok ucuza almış.
2. Niçin kondun a bülbül B) Evi yarın boyayacaklar.
Kapımdaki asmaya
Ben yarimden ayrılmam C) Defteri çok yıpranmıştı.
Götürseler asmaya D) Bilgisayarı servise gönderdi.
Bu dizelerde altı çizili sözcüklerden hangisi
ayrılma (çıkma) hâl eki almıştır? Çözüm: “-i” eki “kalemi, evi, defteri, bilgisayarı”
A) kondun B) asmaya sözcüklerinde kullanılmıştır. Bu sözcüklerin birinde
iyelik eki, diğer üçünde de belirtme hâl eki işlevinde
C) yarimden D) götürseler
kullanılmıştır.
kalem- i evi- i bilgisayar- ı
Çözüm: Şiirdeki altı çizili “yarimden” sözcüğü “-den” belirtme belirtme belirtme
ayrılma hâl eki almıştır. hâli hâli hâli
yarim - den → defter- i → “-i” → 3. tekil şahıs iyelik eki
ayrılma hâli eki iyelik eki