Page 233 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 233
P
PARÇADA ANLAM (DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI) - 1ARÇADA ANLAM (DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI) - 1 7. BÖLÜM 233
DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI
• Anlatımın daha etkili olması için düşünceyi geliştirme yollarından faydalanılır. Başlıca düşünceyi geliştirme yolları
benzetme, tanımlama, karşılaştırma, tanık gösterme, örneklendirme, sayısal verilerden yararlanmadır.
Benzetme
Benzetme
• Aralarında ilgi olan iki varlıktan güçsüz olanı güçlü olanın özelliğiyle anlatmaya benzetme denir.
Ő Onun sevinci de kelebek ömrü gibi kısacıktı. (Sevinç, kısalığı bakımından kelebek ömrüne
benzetilmiştir.)
• Benzetme cümleleri “gibi, misali, -mişçesine” gibi sözcük ve eklerle kurulabilir.
EDİTÖR YAYINLARI
Ő Küçük bir çocuk gibi neşeliydi.
Ő Küçük bir çocuk misali neşeliydi. Kişi, neşeli olması açısından küçük bir
çocuğa benzetilmiştir.
Ő Küçük bir çocukmuşçasına neşeliydi.
{ Not: Benzetmeyle bahsedilen durum ya da nesnenin zihinde daha somut bir hâle gelmesi amaçlanır.
DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI
Tanımlamaanımlama
T
• Bir kavramı, durumu ya da nesneyi ayırt edici yönlerini kullanarak anlatmaya tanımlama denir.
Ő Girift, birbirinin içine girmiş, çapraşık demektir. (Girift sözcüğü tanımlanmıştır.)
• Tanım cümleleri “Bu nedir?” sorusuna cevap verir ve genellikle “-dır, denir” gibi yapılara sahiptir.
Ő Öğretmen, yalnız okulda değil, hayatın her evresinde kişiye yol gösterendir� (Öğretmen nedir? →
Yalnız okulda değil, hayatın her evresinde kişiye yol gösterendir.)
{ Not: Tanımlamayla sözü edilen kavramın zihindeki sınırlarının belirginleştirilmesi amaçlanır.
K
Karşılaştırmaarşılaştırma
• Aralarında benzerlik ya da farlılık bulunan en az iki varlığı kıyaslamaya karşılaştırma denir.
Ő Rüya, Sibel kadar uzundur. (Uzun boy yönünden benzerlik gösteren Rüya ve Sibel karşılaştırılmıştır.)
• Karşılaştırma cümlelerinde “kadar, gibi, en, daha” gibi sözcükler kullanılabilir.
Ő Oraya tren de gemi kadar geç gider. (Tren ve gemi karşılaştırılmıştır.)
Ő Oraya otobüs, uçaktan daha geç gider. (Otobüs ve uçak karşılaştırılmıştır.)
Ő Oraya en hızlı uçak gider. (Uçak ile diğer ulaşım araçları karşılaştırılmıştır.)
{ Not: Karşılaştırmayla iki varlık arasındaki benzerlik ya da farklılıkların ortaya konması amaçlanır.
̛ Örnek: İnsanların kar üzerinde batmadan kayarak ilerlemesine yarayan araç ve bu araç kullanılarak yapılan
spor dalına kayak deniyor. Kayak yapmak kalp için en faydalı sporlar arasında kabul edilse de pahalı ve tehlikeli
bir spor olarak biliniyor. Kayak kadar faydalı bir spor olan yüzme ise onun kadar pahalı ve tehlikeli değil. Ayrıca
yüzerken suyun kaldırma kuvvetinin kişiyi tüy gibi hafif hissettirmesi bu sporu ilgi çekici kılıyor.
› Kayak sporunun ne olduğu açıklandığı için tanımlama yapılmıştır.
› Kayak ve yüzme sporu arasındaki benzerlik ve farklılıklardan bahsedildiği için karşılaştırma yapılmıştır.
› Kişi, kendini hafif hissetmesi yönüyle tüye benzetildiği için benzetme yapılmıştır.