Page 240 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 240
ÇÖZÜMLÜ SORULAR 240
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. I. METİN: Her ne kadar kalıtsal özelliklerimiz görünüşümüzde etkili olsa da yaşlı görünmemizde sigara içme, al-
kol kullanımı, güneş ışınlarına maruz kalma sıklığı, hızlı kilo alıp verme gibi pek çok etken rol oynar. Sigara içme
alışkanlığının ortalama yaşam süresini kısalttığı ve pek çok sağlık sorununa neden olduğu konusunda şimdiye
kadar pek çok şey duymuşsunuzdur. İnsanların daha yaşlı görünmesine neden olması ise bu alışkanlığın bir
diğer sonucu. Sigara bu duruma çeşitli şekillerde yol açıyor.
II. METİN: Sigara, nargile, pipo içme veya dumanının solunması zamanla kişide psikolojik ve fiziksel bağımlı-
lık oluşturur. Tütün ürünlerinde 4000’den fazla kimyasal madde bulunmaktadır. Esas bağımlılık yapan madde
nikotindir. Koklanarak burundan çekilen ya da çiğnenen dumansız tütünler de nikotin kadar yüksek düzeyde
zehir içermektedir. Sigara içmenin ruhsal ve davranışsal yönleri olduğu da gözden kaçırılmamalıdır. Bu faktörler
EDİTÖR YAYINLARI
yeterince incelenmezse nikotin yoksunluğu geçtikten sonra kişi tekrar sigaraya başlayabilir. Hastanın bağımlılık
kriterlerine göre planlanan psikolojik tedavide baş etme becerileri, öfke kontrolü, aile görüşmesi, motivasyona
yönelik çalışmalar ve değişik terapi yöntemleri uygulanmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen metinlerin ortak özelliklerinden biri değildir?
A) Düşünce yazısı olmaları B) Sigaranın zararlarından söz etmeleri
C) Nesnel yargılara yer vermeleri D) Sayısal verilerden yararlanmaları
Çözüm: Her iki metin de sigaranın zararları hakkında bilgi vermek amacıyla oluşturulmuştu. Metinlerde kanıtlanabilir
ifadelere dolayısıyla nesnel yargılara yer verilmiştir. Her iki metinde de bir araştırma sonucu elde edilmiş sayısal veriler
olmadığından D seçeneğindeki ifade bu metinlerin ortak özelliği değildir.
2. I. METİN: Arı, on binlerce yıldır aynı işi en kusursuz biçimde yapar: Düzgün, geometrik ölçülerle peteğini örer ve
topladığı binbir çiçek tozundan, bir kimya laboratuvarının imbiklerinden daha üstün biçimde balını süzer. Oysa
insanoğlu uğraştığı on binlerce işi binlerce yıldır giderek geliştirmekte ve hâlâ en kusursuza ulaşmaya çalışmak-
tadır, işte insan budur.
II. METİN: Yapraklar, bitkilerin besin üretim merkezidir. Bitki yapraklarını oluşturan hücrelerin içinde kloroplast
denilen, çok küçük yapılar vardır. Bu yapıların içindeki yeşil renkli boyar madde (pigment) olan klorofil maddesi-
nin görevi ışık yakalamaktır. Kloroplastlar güneş ışınlarını bir panel gibi toplayıp, kolektör gibi enerjiye dönüştü-
rerek besin üretirler. Üretilen besin yapraklardan, bitkinin beslenmesi gereken diğer bölümlerine götürülür.
Aşağıda verilenlerden hangisi bu iki metnin ortak özelliklerinden değildir?
A) Tanımlama yapılmıştır. B) Sadece nesnel yargılar vardır.
C) 3. kişili anlatımla yazılmıştır. D) Açıklayıcı anlatımla yazılmıştır.
Çözüm: Birinci metinde “işte insan budur” ve ikinci metinde “Yaprakların, bitkilerin besin üretim merkezidir.” ifadelerinde
tanımlama yapılmıştır. Her iki parça da bir konuyu açıklama amacıyla yazılmış ve üçüncü kişili anlatımla oluşturulmuş-
tur. İkinci metinde yalnızca nesnel yargılar varken birinci metindeki “en kusursuz, daha üstün biçimde” gibi ifadeler
metne öznellik katmıştır. Dolayısıyla yalnızca nesnel yargılardan oluşma, iki metnin ortak özelliği değildir.
