Page 241 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

PARÇADA ANLAM (METNİN DİL VE ANLATIM ÖZELLİKLERİ)ARÇADA ANLAM (METNİN DİL VE ANLATIM ÖZELLİKLERİ)
P 7. BÖLÜM 241
METNİN DİL VE ANLATIM ÖZELLİKLERİ
• Metinlerin dil ve anlatım özellikleri açısından incelenmesi parçayla ilgili olan her konuyu ilgilendirir. Dil ve anlatım
özelliklerinin incelendiği konularda genellikle şu başlıklarla ilgili yargılar verilir:

Anlatım Biçimi Sözcük Yapısı Cümle Özellikleri Hikâye Unsurları

Açıklama Fiil Öznel-Nesnel Anlatım Anlatıcı
Tartışma İsim Benzetme Olay Örgüsü
Öyküleme Niteleyici Sözcükler Abartma Zaman

Betimleme Türemiş Yapılı Sözcük Sebep-sonuç Varlık Kadrosu
masın!” der.İTÖR YAYINLARI
Birleşik Yapılı Fiil Amaç-sonuç Mekân (Yer)

Sözcük Gruplarının Düşünceyi Geliştirme Sözcükler Arası Duyulardan
Varlığı Yolları Anlam İlişkisi Yararlanmak
Atasözü Örneklendirme Eş Anlamlılık Görme
Deyim Tanımlama Eş Seslilik İşitme
Özdeyiş Karşılaştırma Yakın Anlamlılık Dokunma

İkileme Tanık gösterme Genel-Özel Anlamlılık Koklama

̛ Örnek:

Hemşehrileri bazen candan, bazen de sahte olarak Nasrettin Hoca’ya saygı gösterirler. Günün birinde sahte say-
gı gösterenlerden biri Hoca’yı evine davet eder. Hoca da konumu gereği davete icabet eder. Gider gitmesine de eve
yaklaşınca ev sahibinin başını pencereden içeriye doğru çektiğini görür. Hiçbir şey olmamış gibi evin kapısını çalan
Hoca “Komşu, ben geldim.” deyince kapının arkasından değiştirilmiş bir ses duyulur:
ED
– Ah Hoca’m, ah! Evin sahibi buradaydı lakin az önce gitti. Ben sizin geldiğinizi söylerim. Mutlaka çok üzülecektir.
Hoca bu sözler karşısında sinirlenir ve “Ev sahibine söyleyin, bir daha bir yere giderken başını pencerede unut-

Metnin dil ve anlatım özellikleri hakkında şunlar söylenebilir:

› Deyimlerden yararlanılmıştır. → Saygı göstermek, davet etmek, davete icabet etmek

› Geçiş ve bağlantı ifadelerine yer verilmiştir. → lâkin, ve

› Açık ve anlaşılır bir anlatım vardır. → Günlük dilde kulanılan sözcükler vardır.

› Olay örgüsü vardır. → Bağlantılı birden çok olay vardır.

› Öyküleyici anlatım vardır. → Olaylar oluş sırasına göre anlatılmıştır.

Hoca’nın davet edildiği yere gitmesindeki gerekçe top-
› Sebep-sonuç cümlelerine yer verilmiştir. →
lumdaki konumudur.
Hoca ev sahibini pencerede görür, kapının ardından de-
› Görme ve işitme duyularından yararlanılmıştır. →
ğiştirilmiş bir ses duyar