Page 19 - 7. SINIF SOSYAL BİLGİLER DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 19

2. ünite: tüRK tARihine YoLcuLuK                                        PARAGRAF TESTI  7

          1  Her konuda akla öncelik tanıyan düşünce sisteminin   3  (I) Fransız İhtilali yaşanırken Osmanlı Devleti’nin başında
             etkisi ile XVII ve XVIII. yüzyıllarda Avrupa’da, bilimde ve   III. Selim vardı. (II) Osmanlı Devleti, Fransız İhtilali ile
             felsefede büyük gelişmelerin başladığı döneme Aydın-  ortaya çıkan milliyetçilik akımından olumsuz yönde etki-
             lanma Çağı denir. Bu döneme Akıl Çağı da denmektedir   lenen devletlerden biri oldu. (III) Osmanlı Devleti, içinde
             çünkü skolastik düşünce yerini özgür ve bilimsel düşün-  pek çok milleti barındırıyordu. (IV)Bu milletler Avrupa’nın
             ceye bıraktı. Deney ve gözleme dayanan bilim dallarında   da destek vermesiyle ayaklandılar ve bağımsızlıklarını
             büyük gelişmeler yaşandı. Avrupa’da yaşanan bilim ve   ilan ettiler. (V) Eşitlik, özgürlük, adalet, cumhuriyet gibi
             teknik alanındaki gelişmelerle Sanayi İnkılabı’nın temeli   kavramların ülkede yayılması neticesinde Tanzimat ve
             atıldı. Aydınlanma Çağı’nın temsilcileri arasında bilimle   Islahat Fermanı ilan edildi. (VI) 1876 yılında da Osmanlı
             uğraşanlar olduğu gibi sosyal ve siyasi sorunlarla ilgile-  Devleti’nin ilk anayasası olan Kânun-ı Esasi yayımlana-
             nenler de oldu. Avrupalı aydınlar eserlerinde, gelişmiş ve   rak Meşrutiyet yönetimine geçildi ve böylece halk yöne-
             mutlu bir topluma halkın egemen olduğu laik bir yönetim   time katılma hakkını elde etti.
             tarzıyla kavuşulabileceğini ileri sürdüler ve eşitliğe aykırı   Bu  metin  iki  paragrafa  bölünmek  istenirse  ikinci
             olan her şeye karşı çıktılar. Montesquieu (Monteskü), Vol-  paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle baş-
             taire (Volter), Jean Jacques Rousseau (Jan Jak Russo)   lar?
             gibi Fransız düşünürler Fransız İhtilali’nin oluşmasında
             etkin rol oynadılar.                                  A) III.       B) IV.       C) V.        D) VI.

             Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili;
             I�  Devrik cümlelere yer verilmiştir.
             II�  İkilemelere yer verilmiştir.
             III� Neden-sonuç ifade eden cümle vardır.
             IV� Tanık göstermeden yararlanılmıştır?
             V�  Tanımlama yapılmıştır.
                                                                4  Telgrafın başka bir kullanım alanı da ülkenin dört bir
             numaralanmış yargılardan hangisi söylenebilir?        yanından gelen gökyüzü gözlemlerinin iletimi idi. Rasat-
             A) I ve III        B) II ve IV                        hane bulunan şehirlerden İstanbul’a her sabah gözlem
             C) III ve V        D) IV ve V                         raporları ulaştırılır, buradan Avrupa rasathanelerine bil-
                                                                   dirilirdi. Aynı şekilde telgraf hattıyla bağlı bulunduğu tüm
                                                                   Avrupa rasathaneleri de İstanbul’daki rasathaneye bilgi
          2  1789 yılında yaşanan Fransız İhtilali; Yeni Çağ’ın bitme-
             sine, Yakın Çağ’ın başlamasına sebep olan siyasi ve   iletirdi. Ulaşım, taşımacılık ve ticaret büyük ölçüde deniz
             sosyal bir olaydır. Fransa XVI. Louis’in (Luis) krallığında   yollarına bağlı yürütüldüğü için bu gözlem raporlarının
             monarşi ile yönetiliyordu. Kralın yetkileri sınırsızdı çünkü   limanlara ulaştırılması çok önemliydi. 1871 yılında Telgraf
             yetkilerini Tanrı’dan aldığını iddia ediyordu. Fransa’da   Müdürlüğü, Posta Nezareti ile birleşerek Posta ve Telgraf
             halk soylular, rahipler, burjuvalar ve köylüler olmak üzere   Nezareti adını aldı. Telgraf; Millî Mücadele ve Cumhuriyet
             sınıflara ayrılıyordu. Soylular ve rahipler hem devlet yöne-  Dönemi’nde önemli bir haberleşme aracı olmuştur. Mus-
             timinde yer alıyor hem de vergi vermiyorlardı. Burjuva   tafa Kemal Atatürk, Millî Mücadele sonrasında yabancı
             sınıfı maddi olarak çok iyi olmasına rağmen sosyal ve   gazetecilerin “Savaşı nasıl kazandınız?” sorusuna “telg-
             siyasi haklardan mahrumdu. Bu durum burjuva sınıfını   raf telleriyle” cevabını vermiştir.
             rahatsız ediyordu. Fransa nüfusunun çoğunluğunu oluş-  Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangi-
             turan köylüler ve işçiler, vergilerle devleti ayakta tutuyor-  sidir?
             lar fakat kıtlık içinde oldukça zor bir hayat yaşıyorlardı.   A)  Gözlem raporlarının limanlara ulaştırılmasında Telg-
             Bu durumlarından soylular ve rahipler sınıfını sorumlu   rafın rolü yadsınamaz.
             tutmaları, onların burjuva sınıfı ile beraber hareket etme-
             sine sebep oldu.                                      B)  Telgraf telleri, savaşın kazanılmasında önemli bir rol
                                                                      oynamıştır.
             Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi    C)  Telgraf, zaman içinde farklı hizmetler için kullanılmış-
             kullanılmıştır?                                          tır.

             A) Açıklama        B)Betimleme                        D)  Telgraf, Posta Nezareti ile birleşerek Posta ve Telgraf
             C) Öyküleme        D)Tartışma                            Nezareti adını almıştır.

                                                                         Markaj Yayınları / 7. Sınıf Sosyal Bilgiler  19
                                          MARKAJ YAYINLARI
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24