Page 21 - 7. SINIF SOSYAL BİLGİLER DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

2. ÜNTE: TÜRK TARHNE YOLCULUK PARAGRAF TESTİ 8

1 (I) Osmanlı topraklarında �nşa ed�len dem�r yolları 3 1856 yılında t�car� banka olarak kurulan Osmanlı Ban-
Osmanlı Devlet� üzer�nde der�n askerî, ekonom�k ve top- kası, 1863 yılında devlet bankası olma özell�ğ�n� kazandı.
lumsal etk�ler yaratmıştır. (II) İşletmeye açılan dem�r yol- Osmanlı Bankası devlet bankası olarak devlete a�t kred�
ları askerî b�rl�kler�n taşınmasını hızlandırarak �syanlarda �şlemler�, devlet�n gel�rler�n�n toplanması, �ç ve dış borç
ve savaşlarda Osmanlı yönet�m�ne kolaylıklar sağlamıştır. �şlemler�n�n yapılması ve hükûmete mal� konularda
(III) Anadolu buğdayı İstanbul’a ve Avrupa’ya taşınmaya danışmanlık h�zmetler�n�n ver�lmes� g�b� görevler üst-
başlanmıştır. (IV) B�r taraftan dem�r yolunun geçt�ğ� böl- lend�. Osmanlı Bankası; tütün tekel�n�n kurulması, Rumel�
gelerdek� �şç� sayısı artarken d�ğer taraftan hükûmet Bal- dem�r yollarının uluslararası ağa bağlanması ve Anadolu
kanlardan gelen göçmenler� dem�r yolu yakınlarında açı- dem�r yollarının yapımı g�b� Osmanlı Devlet�’ndek� öneml�
lan tarım alanlarında �skân etme �mkânına kavuşmuştur yatırımların yapılmasına katkı sağladı. Osmanlı Bankası
ancak dem�r yolları tarımın t�car�leşmes�ne ve madenle- yukarıda sayılan �şlevler�n�n yanı sıra halkın küçük tasar-
r�n bell� oranda �şlet�lmes�ne katkı sağlarken Osmanlı’nın rufl arını b�le değerlend�rd�ğ� b�r banka oldu. Banka, tüc-
sanay�leşmes�ne pek katkıda bulunamamıştır. carlar �ç�n Tüccar Sandığı kurup t�car� �şlemler�n mal�-
yetler�n�n azaltılmasını ve malların f�yatlarının düşmes�n�
Parçanın anlam bütünlüğü d�kkate alındığında numa-
ralanmış yerler�n hang�s�nden önce “Dem�r yollarının sağladı.
sağladığı ucuz ve kolay ulaşım �mkânları Osmanlı toprak- Bu parçada aşağıdak� sorulardan hang�s�n�n cevabı
larında yen� ve gen�ş alanların tarıma açılmasını sağla- yoktur?
mıştır.” cümles�n�n get�r�lmes� en uygundur?
A) Osmanlı Bankası ne g�b� görevler yapmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. B) Osmanlı Bankası’nın katkı sağladığı alanlar nelerd�r?
C) Osmanlı Bankası’nın tüccarlar �ç�n sağladığı faydalar
nelerd�r?
D) Osmanlı Bankası'nın yetk� ve görevler�n� hang� banka
üstlenm�şt�r?

4 1828 yılının kış mevs�m�nde b�r Türk postacı, yanında
2 Buharlı gem�lerle yolcu ve yük taşımacılığı XIX. yüzyılda yüklü m�ktar s�kkeyle uzak b�r bölgeye gönder�ld�. Pos-
yaygınlaşmaya başlamıştı. Sultan Abdülmec�t Döne- tacı, parayı tesl�m etmes� gereken yere vardığında para
m�’nde ulaşımı kolaylaştıracak buharlı gem�ler İng�lte- çantasını kaybett�ğ�n� fark ett�. Para çantasının sah�b�
re’den satın alındı. Boğaz�ç�’nde yolcu ve yük taşıma Fransız, kend�nden on beş b�n kuruş �sted�. Postacı,
hakkı ver�len Ş�rket−� Hayr�yye böylece kurulmuş oldu. sak�n şek�lde düşündükten sonra ger� döndü ve parayı b�r
O döneme kadar İstanbul’da taşımacılık, kayıklarla yapı- Müslüman’ın bulması hâl�nde kend�ne ger� vereceğ�nden
lıyordu ayrıca vapur �şletmec�l�ğ� de yabancıların el�nde em�nd�. Neredeyse bütün yolu tekrar g�tt� ve çares�z b�r
bulunuyordu. Anadolu ve Rumel� yakalarında sefer yapan şek�lde, yolculuğu esnasında b�rkaç dak�ka d�nlend�ğ�n�
bu ş�rket�n en öneml� özell�ğ� yerl� olmasıydı. Kayıklar hatırladığı b�r kahvehaneye vardı. Kapıdak� kahvec� ona
artık yer�n� konforlu ve hızlı vapurlara bırakmaya başlaya- şöyle bağırdı: “Geçen geld�ğ�nde �ç�nde gal�ba altın olan
caktı. Ş�rket−� Hayr�yye ekonom�ye b�r canlılık get�r�rken b�r çanta unutmuşsun, koyduğun yerde duruyor.” Postacı
toplumsal alanı da etk�led�. Ş�rket�n satın aldığı vapurlar �çer� g�rd�, b�r Türk kahvehanes�ne gelen pek çok k�ş�n�n
sayes�nde ulaşım kolaylaşıp �nsanlar İstanbul’un görme- rahatlıkla alab�leceğ� şek�lde ortada durmasına rağmen
d�kler� yerler�n� görmeye başladılar. dokunulmamış görünen çantasını buldu.
Bu met�nde “Ş�rket-� Hayr�yye” �le �lg�l� aşağıdak�lerden Bu parçada aşağıdak� anlatım b�ç�mler�nden hang�s�
hang�s�ne değ�n�lmem�şt�r? kullanılmıştır?

A) Sosyal hayatı da etk�lemes�ne A) Öyküleme
B) Vapur �şletmec�l�ğ�n�n yeters�z kaldığına B) Bet�mleme
C) Yerl� olmasının en özell�ğ� olmasına C) Açıklama
D) Yük ve yolcu taşımacılığı yaptığına D) Tartışma

Markaj Yaynlar / 7. Snf Sosyal Bilgiler
MARKAJ YAYINLARI 21