Page 375 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

ASİT VE BAZLAR - 1
ASİT VE BAZLAR - 1 4. ÜNİTE 375
Asitleri ve Bazları Tanıyalım
• Çevremizde gördüğümüz ve kullandığımız maddeler { Not:
kendilerine ait özelliklere göre sınıflandırılırlar. • Genellikle asitlerin formül yapısında hidrojen atomu
• Bir maddenin asit veya baz olduğunu ayrıt etmek için (H) bulunur. Ancak yapısında hidrojen atomu (H)
kullanılan maddelere belirteç denir. bulunduran her madde asit değildir. Örneğin; amon-
• Asidik ve bazik maddeleri birbirinden ayırmak için yak (NH ), su (H O), metan gazı (CH ) ve etil alkol
2
3
4
bazı belirteçler kullanılır. Belirteçler asitlerde ve baz- (C H OH)...
2
5
larda farklı renk alırlar. • Karbondioksit (CO ), azot dioksit (NO ) ve kükürt di-
2 2
oksit (SO ) ise yapısında hidrojen atomu (H) bulun-
Asit Baz 2
+
madığı hâlde, sulu çözeltilerinde hidrojen iyonu (H )
Turnusol kağıdı Kırmızı Mavi
EDİTÖR YAYINLARI
oluşturdukları için asit özelliği gösteren maddelerdir.
Metil oranj Kırmızı Sarı
Fenolftalein Renksiz Pembe • Günlük yaşamda sıkça kullandığımız bazı asitler ve
bu asitlerin bulundukları maddeler aşağıdaki tabloda
gösterilmiştir.
Asitler Madde İçerdiği Asit
Asitler
• Suda çözündüklerinde ortama hidrojen iyonu (H ) ve- Elma Malik asit
+
rebilen bileşiklere asit denir. Limon Sitrik asit
Asitlerin Özellikleri
Asitlerin Özellikleri Yoğurt Laktik asit
Folik asit
Çilek
• Tatları ekşidir (Her asidin tadına bakılmaz). Üzüm Tartarik asit
• Mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya dönüştürür. Turşu Benzoik asit
• Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. Reçel Sorbik asit
• Tahriş edici ve aşındırıcı özelliğe sahiptir. Deriyi yakar, Gazoz Karbonik asit

mermeri aşındırır, kumaşı deler. Gazlı içecekler Fosforik asit
• Sulu çözeltilerinde hidrojen iyonu ( H ) oluştururlar. Sirke Asetik asit
+
+
› Hidroklorik asit: HCl suda H + Cl - Bazlar
Bazlar
+
› Sülfürik asit: H SO suda 2H + SO -2 -
2 4 4 • Suda çözündüklerinde ortama hidroksit iyonu (OH ) ve-
+
› Nitrik asit: HNO suda H + NO - rebilen bileşiklere baz denir.
3 3
+
› Fosforik asit: H PO suda 3H + PO -3
3 4 4 Bazların Özellikleri
Bazların Özellikleri
+
› Karbonik asit: H CO suda 2H + CO -2
2 3 3 • Tatları acıdır (Bazların tadına bakmak tehlikelidir).
+
› Asetik asit: CH COOH suda H + CH COO -
3 3 • Cilde kayganlık hissi verir.
• Asitler metallerle tepkimeye girerek hidrojen gazı (H ) • Kırmızı turnusol kağıdının rengini maviye dönüştürür.
2
açığa çıkarırlar. • Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
• Asitler metallere tepkimeye girdiği için metal kaplarda • Sulu çözeltilerinde hidroksit iyonu (OH ) oluşturur.
-
saklanmazlar cam ya da plastik kaplarda saklanır.
+
• Bazı asitlerin metallerle tepkimesi aşağıda verilmiştir. › Sodyum hidroksit: NaOH suda Na + OH -
+
› Potasyum hidroksit: KOH suda K + OH -
› Zn + 2 HCl → ZnCl + H
2 2 suda
+2
› Fe + H SO → FeSO + H › Kalsiyum hidroksit: Ca(OH) Ca + 2OH -
2
2 4 4 2
+
› Mg + 2 HCl → MgCl + H 2 › Amonyak: NH suda NH + OH -
3
4
2
• Bazlarla birleşerek (nötralleşme) genellikle tuz ve su • Asitlerle birleşerek (nötralleşme) tuz ve su oluşturur.
oluştururlar. • Bazların pH değeri 7-14 aralığındadır.
• Asit özelliği taşıyan maddelere asidik maddeler denir. • Günlük hayatımızda bazlar genel olarak temizlik mad-
• Asitlerin pH değeri 0-7 aralığındadır� desi olarak kullanırlar.