Page 101 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ DOĞAL SİSTEMLER § 10101
1

A. YAMAÇ (OROGRAFİK) YAĞIŞLAR
Hava kütlesinin bir dağ yamacı boyunca yükselip soğumasıyla
oluşur. Orografik yağışlar en çok kıyıya paralel uzanan dağ-
ların denize dönük yamaçlarında görülür. Karadeniz dağla-
rında ve Toroslarda görülen yağışların büyük bir kısmı yamaç
yağışlarıdır. Güneydoğu Asya’da da etkilidir. Dağ Yamacı

B. CEPHE (FRONTAL) YAĞIŞLARI
EDİTÖR YAYINEVİ
Sıcak ve soğuk hava kütlelerinin karşılaşma alanlarında İlerleyen sıcak hava kütlesi
oluşan yağışlardır. Türkiye’de en fazla görülen yağış
çeşididir. Batı ve Orta Avrupa ile okyanusal iklim böl-
gelerinde her mevsim, Akdeniz iklim bölgelerinde ise kış Sıcak hava
aylarında cephesel yağışlar görülür. Soğuk hava

C. YÜKSELİM (KONVEKSİYONEL) YAĞIŞLAR

Isınarak yükselen havanın soğuması ile oluşan yağışlar-
dır. Ekvator çevresinde yıl boyunca orta enlemlerde ilk-
bahar ve yaz aylarında bu tip yağışlar görülür. Ülkemizde
İç Anadolu’daki kırkikindi yağışları konveksiyonel yağışla- Yükselen
rın en güzel örneğidir. Alçak Basınç sıcak hava

YAĞIŞ REJİMLERİ
* Toplam yağış miktarının aylara ve mevsimlere göre dağılış düzenine yağış rejimi denir. Mevsimler
arası yağış farkı az ise yağış rejimi düzenli (Ekvatoral iklim), yağış farkı fazla ise yağış rejimi
düzensizdir (Muson iklimi).

YAĞIŞ MİKTARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Hava Kütlesinin Özelliği: Bir merkezin yağış alabilmesi için nemli hava kütlelerinin yolu üstünde yer
alması gerekir.

Yeryüzü Şekillerinin Uzanış Doğrultuları: Dağların nemli hava kütlesine dönük yamacı daha çok
diğer yamaçlar ise daha az yağış alır.

Yükseklik: Belirli bir yükseltiye çıkıldıkça yağış artar.