Page 107 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ DOĞAL SİSTEMLER § 10707
1

* Kısa yaz mevsiminde karların erimesiyle top- D. ÜLKEMİZDE İKLİM
rağın üst kısmı çözülür ve bataklığa dönüşür.
TÜRKİYE’NİN İKLİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Bu bataklıklarda bodur çalı, çayır ve yosun-
lardan oluşan tundra bitkileri yetişir. MUTLAK (MATEMATİK) KONUM

* Ülkemiz 36° - 42° kuzey enlemleri arasında
KUTUP İKLİMİ yer alır.

* Ayrıca ülkemiz, kuzeyindeki soğuk iklim
Grönland
EDİTÖR YAYINEVİ
kuşakları ile güneyindeki tropikal iklim kuşak-
ları arasında yer alır.
Ekvator
* Bu nedenle;

Antarktika » Dört mevsim belirgin olarak yaşanır.
» Kuzeyden esen rüzgârlar soğuk, güneyden
esen rüzgârlar sıcaktır.
40 400 » Batı rüzgârları kuşağında yer alır.
30 350
20 300 » Kuzey ve güney kıyıları arasında 7°-8°’lik
10 250
(°C) 0 200 (mm) sıcaklık farkı bulunur.
-10 150
-20 100 » Kışın gezici alçak basınç alanlarından dolayı
-30 50
-40 0 cephesel yağışlar görülür.
O Ş M N M H T A E E K A
AYLAR » Yıl içinde Güneş ışınları hiçbir zaman dik
Ortalama yağış Ortalama sıcaklık
açıyla gelmez.
» Bakı durumu da iklimi etkilemektedir.
* 70°-90° enlemleri arasında bulunur. » Dağların Güneş’e bakan yamaçlarına bakı

* Kuzey Kutbu çevresinde Grönland Adası’nın yamacı denir.
iç kısımlarında ve Antarktika’da etkilidir.
» Bu yamaçlarda güneşlenme ve sıcaklık
* İklim tipleri içerisinde en soğuk olanıdır. değerleri daha fazladır.
» Bu yamaçlarda kalıcı kar ve yerleşme sınır-
* Yılın büyük kısmında Güneş ışınları görülmez. ları daha yüksektir.

* Zemin karlar ve buzullarla kaplıdır. » Tarım ürünlerinin erken olgunlaştığı bu

* Sıcaklık ortalaması bütün yıl boyunca 0 yamaçlarda kar erimeleri de erken başlamak-
°C’nin altındadır. tadır.
» Ülkemizde güney yamaçlar bakı özelliğine
* Yağışlar son derece az ve kar şeklindedir. sahiptir.

* Ortalama yıllık yağış 200 mm civarındadır. » Bu nedenle ülkemizin güney yamaçlarında
* Bu iklim tipinde bitki örtüsü yoktur. yerleşme daha yoğundur.