Page 6 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ §
6 6 TARİH VE ZAMAN

TARIHIN KONUSU

* İnsanın meydana getirdiği faaliyetler (dini, siyasi, ticari, sosyal vb), değişimler ve eserlerdir.
» Askeri: Haçlı seferleri » Sosyal: Kavimler Göçü » Siyasi: Osmanlı Devleti

» Eser: Tac Mahal » Kültürel: Yazının icadi
» Dini: İslamiyet'in doğuşu » Ekonomik: Coğrafi keşifler

NOTOT
N
y Tarihin konusu insandır. İnsanın olmadığı yerde tarih de olmaz.
EDİTÖR YAYINEVİ

* Tarih, esas olarak insanın bilinçli faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan eserleri ve değişimleri konu
edinmekle birlikte insanın iradesi dışında gelişen olaylarla da ilgilenir.

* Çünkü depremler, volkanik patlamalar, su baskınları, kuraklık ve salgın hastalıklar gibi olaylar
insanlık tarihinin akışını değiştirir.
* Örneğin; koronavirüs hastalığı (COVID-19) kitlesel ölümlere yol açarak devletlerin askeri, eko-
nomik açıdan ve nüfus bakımından zayıflamasına yol açabilir.

* Tarih biliminin araştırma konusu içerisine giren iki önemli unsurdan birincisi olay, diğeri ise olgu-
dur.

* Zaman içerisinde kısa sürede olup biten, nedeni ve sonucu net olarak bilinen gelişmelere olay
denir.

* Tarihte yaşanan olayların sonucunda ortaya çıkan ve uzun sürede meydana gelen değişimlere
ise olgu denir.

* Örneğin; Müslüman Araplar ile Çinliler arasında meydana gelen Talas Savaşı bir olaydır. Bu
savaş sonrasında Türklerin İslamiyet’e geçmesi ise olgudur.
TARIH VE DIĞER BILIMLER

TARIH VE DIĞER BILIMLER ARASINDAKI FARKLILIKLAR
* Tarih, geçmişteki olayların nedenlerini ve sonuçlarını kendine özgü çalışma yöntemiyle açıklayıp
yorumlamaya çalışan bir bilim dalıdır.

* Tarihçi bu görevi yerine getirirken fen bilimlerinde olduğu gibi deney metodundan yararlanmaz.
* Aynı şekilde psikoloji, ekonomi ve sosyoloji gibi bazı beşeri ve sosyal bilimlerin uyguladığı insan
davranışlarını gözlemleyip ölçmeye dayalı yöntemleri de kullanamaz.

* Tarihçi, deney ve gözlem yapma imkânına sahip olmadığı için geçmişi incelerken kaynak olarak
adlandırılan tarihî belgelerden yararlanır.
* Kaynaklar birinci ve ikinci elden kaynaklar olarak iki gruba ayrılır. Kaynaklar türlerine göre şu
şekilde sınıflandırılmıştır: