Page 14 - 9. SINIF TARİH PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 14

6. ÜNİTE: TÜRKLERİN İSLAMİYET’İ KABULÜ VE İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ     PARAGRAF TESTİ  1

          1                                                     3  Orta Asya’daki ilk Müslüman Türk devleti olan Karahanlı

             I�  Nitekim Türklerin bir kısmı, Kök Türk Devleti zama-  Devleti; Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi boyları tarafından
                nında Budizm’e, Uygurlar Dönemi’nde Maniheizm’e    840 yılında kurulmuştur. Devletin merkezi Balasagun
                inanmıştır.                                        olup bilinen ilk hükümdarı Bilge Kül Kadir Han’dır. Satuk
                                                                   Buğra Han, İslamiyet’i kabul eden ilk Karahanlı hüküm-
             II�  Gök Tanrı inancındaki Türkler, X. yüzyılda İslamiyet’i   darıdır. Müslüman olduktan sonra Abdülkerim adını alan
                kabul etmeden önce Moğolistan’dan Tuna boylarına   Satuk Buğra Han, Türkler arasında İslamiyet’in yayılması
                kadar çok geniş bir alana yayılmışlardır.          için mücadele etmiş ve bu nedenle El-Mücahit, El-Gazi

             III� Hazarlar,  Museviliği  kabul  ederken  Peçenekler,   unvanları ile anılmıştır.
                Kumanlar ve Bulgarlar gibi Türkler de Hristiyanlığı   Verilen parçada Karahanlılar ile ilgili aşağıdakilerden
                tercih etmiştir.
                                                                   hangisine değinilmemiştir?
             IV� Bu geniş sahada yaşayan Türkler, farklı zamanlarda
                GİRİŞ YAYINLARI
                yaşadıkları çevreye göre çeşitli dinlere inanmıştır.  A)  Türk tarihindeki önemine
                                                                   B)  Hangi Türk boyları tarafından kurulduğuna
             V�  Ancak bu dinler Türklerin kimliklerini kaybetmesine
                neden olmuştur.                                    C)  Devletin merkezinin neresi olduğuna
                                                                   D)  Satuk Buğra Han’a verilen unvanların nedenine
             Numaralandırılmış bu cümlelerden anlamlı ve kurallı
             bir paragraf oluşturulmak için aşağıdaki sıralamalar-  E)  Kimler tarafından varlığına son verildiğine
             dan hangisi yapılmalıdır?
             A) I - IV - V - III - II     B) II - IV - I - III - V
             C) III - I - IV - V - II     D) IV - V - I - III - II
             E) IV - II - V - I - III






          2  (I) Türkler, 642 Nihavend Savaşı’ndan sonra yani VII.
             yüzyıl ortalarından itibaren Müslümanlarla temas etmeye
             başlamıştır. (II) İran’da kurulan Sasani Devleti’nin yıkılma-
             sından sonra Türklerle Araplar arasında yaklaşık elli yıl
             süren mücadeleler yaşanmıştır. (III) Emevi Dönemi’nden
             (661-750) itibaren ise Türkler, İslamiyet’in hizmetinde yer
             almaya başlamıştır. (IV) Ancak, Emevilerin Arap olma-
             yanlara uyguladığı olumsuz politika, Türklerin İslamiyet’e   4  Gazneliler; Samanilerin Türk komutanlarından Alp Tegin
             geçişini geciktirmiştir. (V) Daha sonra 746’da Horasan’da   tarafından 963 yılında başkenti Gazne olarak Horasan,
             başlayan ve Emevi Hanedanı’nın yıkılarak Abbasilerin   Afganistan ve Kuzey Hindistan’da kurulan Müslüman
             iktidara gelmesini sağlayan isyan hareketinde, Abbasileri   Türk devletidir. (I) Gaznelilerin başına geçen Gazneli
             destekleyen Türkler önemli rol oynamıştır.            Mahmut, devlete en parlak dönemini yaşatmıştır. (II) Hin-
                                                                   distan üzerine 17 sefer yaparak İslamiyet’in Hindistan’da
             Parçada geçen numaralandırılmış cümleler ile ilgili   yayılmasına katkı sağlamıştır. (III) Abbasi halifesi, İslam
             aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?                     dünyasına yaptığı hizmetlerden dolayı Gazneli Mahmut’a

             A)  I. cümlede, sayısal veriler kullanılarak anlatıma giriş   “Sultan” unvanını vermiştir. (IV) Sultan Mesut Dönemi’nde
                yapılmıştır.                                       Gazneliler, 1040 yılında Selçuklularla yaptıkları Dandana-
             B)  II. cümlede, açıklama tekniğiyle bilgi verilmiştir.  kan Savaşı’nda yenilerek Hindistan’a çekilmek zorunda
             C)  III. cümlede, özel isimlere yer verilmiştir.      kalmıştır. (V) Gazneliler, tarihte önemli bir yere sahiptir.
             D)  IV. cümlede, farklı düşünmeye yönlendiren bir ifade   Bu  parça  iki  paragrafa  ayrılmak  istenirse  ikinci
                kullanılmıştır.                                    paragraf numaralandırılmış cümlelerin hangisiyle
             E)  V. cümlede, özetleyen ve sonuç bildiren bir ifade kul-  başlar?
                lanılmıştır.                                       A) I      B) II     C) III     D) IV     E) V

                                                                                  Giriş Yayınları / 9. Sınıf Tarih  41
   9   10   11   12   13   14   15   16