Page 10 - 9. SINIF TARİH PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 10

4. ÜNİTE: İLK VE ORTA ÇAĞ’DA TÜRK DÜNYASI                               PARAGRAF TESTİ  1

          1  İlk  olarak  Avrasya’da  görülen  Türkleri  araştıran  bilim   3
             insanları, bu kadim milletin adını en eski tarihî kaynak-  I�  Daha  sonraki  atlı  konargöçer  Türk  medeniyetinin
             larda aramıştır. Türk adına, gerek kaynaklarda gerekse   temelini oluşturan kültürler vardır.
             araştırmalarda çeşitli anlamlar verilmiştir. Türk adı; Çin
             kaynaklarına  göre  “miğfer”,  Kaşgarlı  Mahmut’a  göre   II�  Bu eserler aracılığıyla MÖ IV. bin yılından itibaren
             “olgunluk çağı”, A. Wambery’e (Vambrey) göre “türemek”,   oluşturulan ve değişik adlarla anılan kültürlerin özel-
             Ziya Gökalp’e göre “kanun ve nizam sahibi” anlamına gel-  likleri öğrenilmektedir.
             mektedir. Türk adına, çeşitli anlamlar verilmesine rağmen   III� Bu kazılarda özellikle kurgan olarak bilinen mezar
             “güç, kuvvet” anlamına geldiği 1911’de yayınlanan eski   odalarında önemli eserler ele geçirilmiştir.
             bir Türkçe metinden anlaşılmıştır. Bağımsızlığını 552’de   IV� Orta Asya’da yapılan arkeolojik kazılar sonucunda
             ilan eden Kök Türk Devleti’yle Türk adı resmî bir kimlik   yazıdan önceki döneme ait kültür merkezleri ortaya
             kazanmıştır.                                             çıkarılmıştır.
                GİRİŞ YAYINLARI
             Bu parçada aşağıdakilerden hangisi konu edilmiştir?   Numaralandırılmış bu cümlelerden anlamlı ve kurallı

             A)  Türk tarihi hakkındaki araştırmalar               bir paragraf oluşturmak için aşağıdaki sıralamalar-
             B)  Tarihteki Türk devletleri                         dan hangisi yapılmalıdır?
             C)  Türk adını araştıran bilim adamları               A) I - III - II - IV      B) II - IV - I - III
             D)  Türk adının anlamı                                C) III - I - IV - II      D) IV - I - III - II
             E)  Türk adının kullanıldığı devlet isimleri          E) IV - III - II - I















          2  Türklerin ilk ana yurtları Orta Asya’dadır. Orta Asya,
             doğuda Kingan Dağları’ndan, batıda Hazar Denizi ve İtil
             boylarına, güneyde Hindikuş ve Karanlık Dağları’ndan   4  Anav  kültüründe  (MÖ  4000-MÖ  1000)  geçen  Anav,
             kuzeyde Sibirya’ya kadar uzanır. Bu geniş alanda Türk-  günümüzde Aşkabat’ın güneydoğusunda bir yerleşim
             lerin ilk ana yurtları; Altay-Sayan Dağları’nın kuzeyba-  bölgesidir.  Bu  yerleşim  sahasında  yapılan  kazılarda
             tısı, Tanrı Dağları’nın kuzeyi, Aral Gölü’nün çevresi ve   ortaya  çıkan  seramik  örneklerinin,  bozkır  kökenli  bir
             Hazar Denizi’nin doğusu arasında kalan bölgededir. Orta   halka, özellikle de Türklere ait olduğu düşünülmektedir.
             Asya, geniş bozkırların ve çöllerin bulunduğu bir bölgedir.   Türk kültürünün önemli bir unsuru olan at, ilk defa bu
             Altay Dağları, Ötüken Dağları, Sayan Dağları bölgenin   kültürde görülmüştür. Orta Asya’nın en eski kültürüdür.
             en önemli dağlarıdır. Bu bölgede Amuderya (Ceyhun),   Bu parçada;
             Siriderya (Seyhun), Orhun, Selenga ve İrtiş ırmakları var-  I�  Anav’ın nerede olduğu
             dır. Karasal iklimin hüküm sürdüğü Orta Asya’da kışlar
             soğuk, yazlar sıcak ve kuraktır.                      II�  Anav sahasında yapılan kazılarda ele geçirilenlerin
                                                                      neler olduğu
             Bu parçada düşünceyi geliştirme yollarından hangisi
             ağırlıklı olarak kullanılmıştır?                      III� Atın nasıl evcilleştirildiği
             A)  Tanımlama                                         IV� Türklere ait ilk kültür merkezinin neresi olduğu

             B)  Karşılaştırma                                     bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
             C)  Sayısal verilerden yararlanma                     A) I ve II               B) I ve IV
             D)  Tanık gösterme                                    C) II ve III             D) I, II ve IV
             E)  Benzetme                                          E) I, II, III ve IV

                                                                                  Giriş Yayınları / 9. Sınıf Tarih  23
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15